آیا فصد خون برای چربی خون خوب است؟
فصد خون برای چربی خون مفید است؟

آیا فصد خون برای چربی خون خوب است؟

اگر با مشکل چربی خون بالا دست‌وپنجه نرم می‌کنید و به دنبال راه‌های درمانی مکمل هستید، ممکن است شنیده باشید که فصد خون می‌تواند به کاهش چربی خون کمک کند. اما آیا فصد خون برای چربی خون واقعاً مؤثر است؟ چربی خون بالا یا هیپرلیپیدمی می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی-عروقی را افزایش دهد و مدیریت آن برای سلامتی ضروری است. فصد خون، روشی سنتی در طب ایرانی و اسلامی، با هدف پاکسازی خون و تعادل بدن گاهی برای کاهش چربی خون پیشنهاد می‌شود. در این مقالهبه بررسی تأثیر فصد برای چربی خون، نحوه انجام آن، مزایا و عوارض احتمالی می‌پردازیم تا بتوانید تصمیم آگاهانه‌ای بگیرید.

چربی خون چیست و چرا خطرناک است؟

چربی خون بالا یا هیپرلیپیدمی به افزایش غیرطبیعی چربی‌ها (کلسترول و تری‌گلیسیرید) در خون اشاره دارد. کلسترول LDL (کلسترول بد) و تری‌گلیسیرید بالا می‌توانند باعث تشکیل پلاک در عروق شوند، که خطر بیماری‌های قلبی، سکته مغزی، و فشار خون بالا را افزایش می‌دهد. علائم چربی خون معمولاً خاموش است، اما ممکن است شامل خستگی، سنگینی بدن، یا مشکلات گوارشی باشد.

در طب سنتی ایرانی، چربی خون بالا گاهی به تجمع اخلاط ناسالم (مثل صفرا یا سودا) یا غلظت خون نسبت داده می‌شود، که فصد خون برای کاهش آن پیشنهاد می‌شود. در پزشکی مدرن، چربی خون با آزمایش خون (پروفایل لیپیدی) تشخیص داده می‌شود و درمان آن شامل رژیم غذایی، ورزش، و داروهای کاهش‌دهنده چربی مثل استاتین‌هاست.

تأثیر فصد خون بر چربی خون

آیا فصد خون برای چربی خون خوب است؟ پاسخ به این سؤال به شرایط جسمانی، سطح چربی خون، و توصیه پزشک بستگی دارد. فصد خون یا فلبوتومی، روشی است که در آن مقدار مشخصی خون (معمولاً 300 تا 500 سی‌سی) از رگ‌های بدن خارج می‌شود تا سموم، چربی‌های اضافی، یا خون غلیظ دفع شود.

در طب سنتی، اعتقاد بر این است که چربی خون بالا می‌تواند ناشی از تجمع اخلاط ناسالم یا غلظت خون باشد، که فصد خون با کاهش این مواد، به بهبود جریان خون و کاهش چربی‌های مضر کمک می‌کند. در پزشکی مدرن، فصد خون بیشتر برای بیماری‌هایی مثل هموکروماتوز یا پلی‌سیتمی استفاده می‌شود، اما برخی مطالعات محدود، مانند پژوهشی در سال 2018 در مجله طب مکمل ایران، نشان داده‌اند که فصد خون می‌تواند با کاهش التهاب سیستمیک و بهبود گردش خون، به‌طور غیرمستقیم سطح تری‌گلیسیرید و کلسترول LDL را کاهش دهد. با این حال، فصد خون به‌تنهایی درمان اصلی چربی خون نیست و باید با رژیم غذایی کم‌چرب، ورزش، و داروهای تجویزی ترکیب شود. پیشنهاد می‌کنیم قبل از انجام فصد، آزمایش پروفایل لیپیدی انجام دهید تا سطح کلسترول و تری‌گلیسیرید شما بررسی شود.

نحوه انجام فصد خون برای چربی خون

فصد برای چربی خون با هدف کاهش چربی‌های اضافی و بهبود جریان خون انجام می‌شود و باید توسط پزشک یا متخصص آموزش‌دیده انجام شود. در طب سنتی، فصد معمولاً از رگ‌های خاصی مثل ورید سفالیک یا باسیلیک در دست یا وریدهای پشت کمر انجام می‌شود، زیرا این نواحی به اعضای کلیدی مثل کبد (که در متابولیسم چربی نقش دارد) مرتبط‌اند.

در روش سنتی، پزشک با ایجاد برشی کوچک روی رگ، خون را خارج می‌کند، اما در فلبوتومی مدرن، از کیسه‌های استاندارد و آنژیوکت برای خروج خون بدون برش استفاده می‌شود. معمولاً 300 تا 500 سی‌سی خون در هر جلسه خارج می‌شود و برای جبران حجم خون، ممکن است سرم تزریق شود.

تعداد جلسات (معمولاً هر 3 تا 6 ماه) به سطح چربی خون و شرایط بیمار بستگی دارد. برای مثال، اگر چربی خون شما ناشی از غلظت خون یا التهاب سیستمیک باشد، پزشک ممکن است 1-2 جلسه فصد را توصیه کند. برای انجام این روش به‌صورت بهداشتی، استفاده از تجهیزات پزشکی ضروری است. پیشنهاد می‌کنیم فصد را در مراکز معتبر و تحت نظارت پزشک انجام دهید تا ایمنی و اثربخشی آن تضمین شود.س

مزایا فصد خون برای چربی خون

فواید فصد خون برای چربی خون به دلیل تأثیر این روش بر کاهش التهاب و بهبود متابولیسم بدن قابل توجه است. وقتی سطح کلسترول LDL یا تری‌گلیسیرید بالا باشد، خون غلیظ‌تر می‌شود و جریان آن در عروق مختل می‌شود، که خطر بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد. فصد خون با خارج کردن خون غلیظ، ویسکوزیته خون را کاهش می‌دهد و به قلب اجازه می‌دهد خون را با فشار کمتری پمپ کند.

این فرآیند می‌تواند به بهبود گردش خون و کاهش فشار روی عروق کمک کند، که برای مدیریت چربی خون مفید است. در طب سنتی، فصد خون به‌عنوان راهی برای دفع اخلاط ناسالم (مثل صفرا) شناخته می‌شود، که به تعادل متابولیسم چربی‌ها و کاهش التهاب کمک می‌کند.

برای افرادی که چربی خون آن‌ها با علائم دیگری مثل خستگی، سردرد، یا سنگینی بدن همراه است، فصد خون می‌تواند تسکین‌دهنده باشد. برخی مطالعات محدود، مانند پژوهشی در سال 2020، نشان داده‌اند که فصد خون می‌تواند سطح تری‌گلیسیرید را در بیماران با چربی خون بالا تا حدی کاهش دهد. پیشنهاد می‌کنیم فصد را به‌عنوان بخشی از یک برنامه درمانی جامع در نظر بگیرید و آن را با رژیم غذایی کم‌چرب و ورزش منظم ترکیب کنید.

عوارض جانبی فصد خون برای چربی خون

هرچند فصد خون برای چربی خون می‌تواند مزایای زیادی داشته باشد، اما عوارض جانبی احتمالی نیز باید در نظر گرفته شوند. اگر فصد توسط فرد غیرحرفه‌ای یا با ابزارهای غیراستریل انجام شود، خطر عفونت در محل فصد وجود دارد، که می‌تواند باعث التهاب یا مشکلات پوستی شود.

کبودی یا خونریزی در محل برش، به‌ویژه در افرادی با پوست حساس یا مشکلات انعقادی، شایع است و ممکن است موقتاً ناراحتی ایجاد کند. برخی افراد پس از فصد احساس سرگیجه، ضعف، یا خستگی می‌کنند، که معمولاً با استراحت و تغذیه مناسب برطرف می‌شود. در موارد نادر، اگر فصد به‌درستی انجام نشود، ممکن است به رگ‌ها یا بافت‌های عصبی آسیب برسد، که می‌تواند باعث درد یا بی‌حسی موقت شود. افرادی با کم‌خونی، فشار خون پایین، بیماری‌های کبدی یا کلیوی شدید، یا زنان باردار نباید فصد کنند، زیرا ممکن است عوارض جدی‌تری را تجربه کنند. برای کاهش این خطرات، پیشنهاد می‌کنیم فصد را در مراکز معتبر و با خرید کیسه فصد خون استاندارد انجام دهید.

نکات قبل و بعد از فصد خون برای چربی خون

برای اینکه فصد برای چربی خون بهترین نتیجه را بدهد، رعایت نکات زیر قبل و بعد از فصد ضروری است:

مشورت با پزشک: قبل از فصد، با پزشک متخصص قلب یا طب سنتی مشورت کنید و آزمایش پروفایل لیپیدی (کلسترول و تری‌گلیسیرید) انجام دهید تا وضعیت شما بررسی شود.

اجتناب از غذاهای پرچرب: چند روز قبل از فصد، از مصرف فست‌فود، غذاهای چرب، و الکل خودداری کنید، زیرا این مواد می‌توانند چربی خون را تشدید کنند.

هیدراتاسیون کافی: روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشید تا از کم‌آبی بدن جلوگیری شود و خون روان‌تر شود.

مصرف نوشیدنی‌های ترش: نوشیدن آب انار، زرشک، یا آب‌لیمو چند روز قبل از فصد می‌تواند به کاهش چربی‌های خون و بهبود اثر فصد کمک کند.

استراحت بعد از فصد: حداقل 2-3 روز از فعالیت‌های سنگین مثل ورزش شدید یا بلند کردن اشیاء سنگین خودداری کنید تا بدن فرصت بازیابی داشته باشد.

رژیم غذایی مقوی: پس از فصد، غذاهای کم‌چرب مثل سبزیجات برگ‌سبز، ماهی، و مغزهای خوراکی (مثل گردو) مصرف کنید تا متابولیسم چربی بهبود یابد.

مراقبت از محل فصد: محل فصد را تمیز و خشک نگه دارید و در صورت مشاهده خونریزی، کبودی غیرعادی، یا علائم عفونت (مثل قرمزی یا تورم)، فوراً با پزشک تماس بگیرید.

پیگیری علائم: اگر پس از فصد احساس سرگیجه یا ضعف طولانی‌مدت داشتید، به پزشک مراجعه کنید.

جایگزین‌های فصد خون برای درمان چربی خون

اگر فصد خون برای شما مناسب نیست یا ترجیح می‌دهید روش‌های دیگری را امتحان کنید، گزینه‌های متعددی برای مدیریت چربی خون وجود دارند:

رژیم غذایی کم‌چرب: مصرف غذاهای غنی از فیبر (مثل جو، سبزیجات، و میوه‌ها) و کاهش چربی‌های اشباع (مثل گوشت قرمز و کره) به کاهش کلسترول و تری‌گلیسیرید کمک می‌کند.

ورزش منظم: فعالیت‌های هوازی مثل پیاده‌روی، دویدن، یا شنا (30 دقیقه، 5 روز در هفته) می‌توانند سطح کلسترول HDL (خوب) را افزایش دهند.

داروهای کاهش‌دهنده چربی: استاتین‌ها، فیبرات‌ها، یا نیاسین تحت نظر پزشک می‌توانند چربی خون را کنترل کنند.

مصرف امگا-3: مکمل‌های روغن ماهی یا غذاهای غنی از امگا-3 (مثل ماهی سالمون) می‌توانند تری‌گلیسیرید را کاهش دهند.

حجامت: در طب سنتی، حجامت گاهی برای بهبود جریان خون و کاهش چربی پیشنهاد می‌شود، اما شواهد علمی آن محدود است.

گیاهان دارویی: مصرف گیاهانی مثل سیر، زنجبیل، یا زردچوبه می‌تواند به کاهش التهاب و چربی خون کمک کند.

کاهش وزن: کاهش وزن (حتی 5-10%) در افراد چاق می‌تواند سطح چربی خون را به‌طور قابل توجهی کاهش دهد.

اجتناب از سیگار و الکل: ترک سیگار و کاهش مصرف الکل به بهبود پروفایل لیپیدی و سلامت قلب کمک می‌کند.

پیشنهاد می‌کنیم با پزشک متخصص قلب یا تغذیه مشورت کنید تا بهترین روش درمانی برای شرایط شما تعیین شود.

جمع بندی

بله، فصد خون برای چربی خون می‌تواند با کاهش التهاب، بهبود جریان خون، و دفع چربی‌های اضافی، به مدیریت چربی خون بالا کمک کند. فصد برای چربی خون مزایایی مثل کاهش ویسکوزیته خون، تسکین علائم خستگی، و بهبود سلامت قلب دارد، اما عوارضی مثل کبودی، سرگیجه، یا عفونت نیز ممکن است رخ دهد.

این روش باید در مراکز معتبر و با تجهیزات استاندارد مثل خرید کیسه فصد خون و تجهیزات پزشکی انجام شود. فصد خون به‌تنهایی درمان کامل چربی خون نیست و باید با رژیم غذایی کم‌چرب، ورزش، و داروهای تجویزی ترکیب شود. با مشورت پزشک و رعایت نکات قبل و بعد از فصد، می‌توانید از این روش به‌عنوان بخشی از برنامه درمانی خود بهره ببرید و گامی به سوی سلامت قلب و عروق بردارید!