سوند فولی تا چند روز قابل استفاده است؟
تا چند روز می توانیم از سوند فولی استفاده کنیم؟

سوند فولی تا چند روز قابل استفاده است؟

اگر از سوند فولی استفاده می‌کنید، احتمالاً سوالاتی درباره مدت زمان استفاده سوند فولی یا زمان تعویض سوند فولی دارید. سوند فولی (Foley Catheter) یک لوله انعطاف‌پذیر است که از طریق مجرای ادرار وارد مثانه می‌شود تا ادرار را به کیسه جمع‌آوری تخلیه کند. این ابزار برای افرادی که به دلایل پزشکی نمی‌توانند به‌طور طبیعی ادرار کنند، بسیار مفید است، اما استفاده نادرست یا طولانی‌مدت از آن می‌تواند خطراتی داشته باشد.

سوند فولی هر چند وقت یکبار باید عوض شود؟

زمان تعویض سوند فولی به عوامل مختلفی مثل نوع سوند، شرایط بیمار، و توصیه‌های پزشکی بستگی دارد. به‌طور کلی، سوندهای فولی که به‌صورت طولانی‌مدت (Indwelling Catheters) استفاده می‌شوند، باید در فواصل منظم تعویض شوند تا از عفونت و سایر عوارض جلوگیری شود. مدت زمان استفاده از سوندها براساس نوعشان متفاوت است:

  • سوندهای لاتکس: معمولاً هر 4 تا 8 هفته (حدود 1 تا 2 ماه) تعویض می‌شوند. این نوع سوند ارزان‌تر است و برای استفاده طولانی‌مدت مناسب است، اما ممکن است باعث تحریک در برخی بیماران شود.
  • سوندهای سیلیکونی: به دلیل کاهش خطر تحریک و حساسیت (به‌ویژه در بیماران حساس به لاتکس)، می‌توانند تا 8 تا 12 هفته (2 تا 3 ماه) استفاده شوند.
  • سوندهای موقت (پس از جراحی): ممکن است چند ساعت تا چند روز استفاده شوند و پس از بهبود بیمار یا بر اساس دستور پزشک برداشته شوند.
  • سوندهای سوپراپوبیک: که از طریق پوست بالای استخوان شرمگاهی وارد مثانه می‌شوند، معمولاً هر 4 تا 8 هفته تعویض می‌شوند.

البته این فواصل کلی هستند، پزشک یا پرستار ممکن است بر اساس شرایط خاص بیمار (مثل سابقه عفونت‌های ادراری یا انسداد سوند) برنامه متفاوتی توصیه کند. برای مثال، اگر بیمار مستعد عفونت ادراری (CAUTI) باشد، ممکن است تعویض زودتر (هر 2 تا 4 هفته) لازم باشد. پیشنهاد می‌کنیم همیشه با پزشک خود درباره زمان تعویض سوند فولی مشورت کنید و از محصولات باکیفیت مثل سوند فولی ویترومد استفاده کنید تا خطر عوارض کاهش یابد.

چه زمانی سوند فولی را باید تعویض کنیم؟

نشانه‌هایی که نشان می‌دهد سوند باید تعویض شود (حتی قبل از مدت زمان معمول) چه هستند؟

گاهی اوقات، حتی اگر زمان تعویض معمول سوند فرا نرسیده باشد، نشانه‌هایی ظاهر می‌شوند که نشان‌دهنده نیاز به تعویض زودهنگام هستند. این نشانه‌ها می‌توانند از عفونت، انسداد، یا مشکلات دیگر خبر دهند. اگر هر یک از علائم زیر را مشاهده کردید، فوراً با پزشک یا پرستار تماس بگیرید:

  • تغییر رنگ یا بوی ادرار: ادرار کدر، بدبو، یا حاوی خون ممکن است نشانه عفونت ادراری باشد.
  • انسداد سوند: اگر ادرار به کیسه تخلیه جریان ندارد یا جریان آن کم است، ممکن است سوند مسدود شده باشد (مثلاً به دلیل رسوبات یا لخته خون).
  • درد یا ناراحتی: احساس درد، سوزش، یا اسپاسم مثانه در محل ورود سوند می‌تواند نشانه تحریک یا عفونت باشد.
  • نشتی ادرار: نشت ادرار اطراف سوند ممکن است به دلیل سایز نامناسب سوند، انسداد، یا شل شدن بالون باشد.
  • تب یا لرز: تب بالای 38.3 درجه سانتی‌گراد یا لرز می‌تواند نشانه عفونت جدی مثل پیلونفریت یا سپسیس باشد.
  • قرمزی یا ترشح: قرمزی، تورم، یا ترشح چرکی در محل ورود سوند نشان‌دهنده عفونت موضعی است.

عوارض یا خطرات ناشی از نگه داشتن سوند برای مدت طولانی‌تر از حد توصیه شده چیست؟

نگه‌داری سوند فولی برای مدت طولانی‌تر از حد توصیه‌شده می‌تواند خطرات جدی برای سلامت بیمار ایجاد کند. این عوارض به دلیل تجمع باکتری‌ها، تحریک بافت‌ها، یا انسداد سوند رخ می‌دهند. برخی از مهم‌ترین خطرات عبارتند از:

عفونت ادراری مرتبط با سوند (CAUTI): شایع‌ترین عارضه است و هرچه سوند مدت بیشتری در بدن بماند، خطر آن افزایش می‌یابد. علائم شامل تب، درد شکمی، و ادرار کدر است. طبق منابع، 20% از عفونت‌های بیمارستانی به CAUTI مرتبط هستند.

انسداد سوند: رسوبات معدنی، لخته‌های خون، یا باکتری‌ها می‌توانند سوند را مسدود کنند، که باعث تجمع ادرار در مثانه و آسیب به کلیه‌ها می‌شود.

تحریک یا آسیب به مجرای ادرار: استفاده طولانی‌مدت می‌تواند باعث التهاب، زخم، یا تنگی مجرای ادرار (Urethral Stricture) شود، به‌ویژه در سوندهای لاتکس.

تشکیل سنگ مثانه: رسوبات کلسیم در مثانه می‌توانند به سنگ تبدیل شوند، که باعث درد و خونریزی می‌شود.

عفونت‌های سیستمیک: در موارد شدید، عفونت می‌تواند به جریان خون (سپسیس) یا کلیه‌ها (پیلونفریت) گسترش یابد و خطر مرگ را افزایش دهد.

افزایش خطر سرطان مثانه: استفاده بسیار طولانی‌مدت (بیش از 10 سال) در بیمارانی مثل افراد با آسیب نخاعی، خطر سرطان مثانه را افزایش می‌دهد.

برای کاهش این خطرات، پیشنهاد می‌کنیم مدت زمان استفاده سوند فولی را دقیقاً رعایت کنید، سوند را به‌طور منظم تمیز کنید، و مایعات کافی بنوشید تا ادرار رقیق بماند. اگر بیمار علائم غیرعادی مثل تب یا درد نشان داد، فوراً به پزشک مراجعه کنید. اگر به دنبال سوند باکیفیت هستید، سوند فولی hd گزینه مناسبی خواهد بود.

جمع بندی

سوند فولی ابزار مهمی برای بیمارانی است که نمی‌توانند به‌طور طبیعی ادرار کنند، اما مدت زمان استفاده سوند فولی باید با دقت رعایت شود تا از عوارض جلوگیری شود. به‌طور کلی، سوندهای فولی هر 4 تا 12 هفته (بسته به نوع و شرایط بیمار) تعویض می‌شوند. نشانه‌هایی مثل تب، ادرار کدر، درد، یا انسداد سوند نیاز به تعویض زودهنگام را نشان می‌دهند.