چگونه سرنگ را هپارینه کنیم؟
چرا سرنگ را هپارینه می‌کنیم؟
هدف اصلی از هپارینه کردن سرنگ، جلوگیری از فعال شدن آبشار انعقادی خون است. هپارین یک ضد انعقاد قوی است که با تقویت عملکرد آنتی‌ترومبین III، از تشکیل لخته خون جلوگیری می‌کند. اگر نمونه خون قبل از رسیدن به آزمایشگاه لخته شود، نتایج آن به شدت تحت تأثیر قرار گرفته و غیرقابل اعتماد خواهد بود. برای مثال، در آزمایش ABG، لخته شدن می‌تواند منجر به تغییر در مقادیر گازهای خون، pH و الکترولیت‌ها شود که تشخیص و درمان صحیح را مختل می‌کند.
لوازم مورد نیاز
برای انجام صحیح فرآیند هپارینه کردن سرنگ، به لوازم مصرفی پزشکی استریل و با کیفیت نیاز دارید. اطمینان از استریل بودن و تاریخ انقضای صحیح هر یک از این اقلام از اهمیت بالایی برخوردار است:
- محلول هپارین: معمولاً به صورت ویال‌های 1000 واحد بین‌المللی در میلی‌لیتر (IU/mL) موجود است. غلظت مورد نیاز بسته به پروتکل‌های بالینی و نوع آزمایش متفاوت است.
- سرنگ استریل: با اندازه مناسب برای حجم خون مورد نیاز (معمولاً 1 تا 5 میلی‌لیتر برای ABG).
- سوزن استریل: برای کشیدن هپارین به داخل سرنگ.
- دستکش استریل: برای حفظ بهداشت و جلوگیری از آلودگی.
- پد الکلی: برای ضدعفونی کردن درپوش ویال هپارین.
- گاز استریل: در صورت نیاز.
- ظرف مخصوص اشیای تیز و برنده (Sharps Container): برای دفع ایمن سوزن‌های استفاده شده.
گام به گام: روش صحیح هپارینه کردن سرنگ
رعایت دقیق این مراحل برای اطمینان از اثربخشی هپارینه کردن و جلوگیری از آلودگی ضروری است:
1. آماده‌سازی اولیه
قبل از شروع، دستان خود را به دقت بشویید و خشک کنید، سپس دستکش‌های استریل بپوشید. تمام لوازم مورد نیاز را در دسترس خود قرار دهید و تاریخ انقضای محلول هپارین و سرنگ را بررسی کنید.
2. آماده‌سازی ویال هپارین
درپوش لاستیکی ویال هپارین را با یک پد الکلی به خوبی ضدعفونی کنید و اجازه دهید تا خشک شود. این کار از ورود میکروارگانیسم‌ها به داخل ویال جلوگیری می‌کند.
3. کشیدن هپارین به داخل سرنگ
سوزن استریل را به سرنگ وصل کنید. مقدار بسیار کمی از محلول هپارین را به داخل سرنگ بکشید. معمولاً 0.1 تا 0.2 میلی‌لیتر از هپارین 1000 IU/mL برای سرنگ‌های 3-5 میلی‌لیتری کافی است. هدف این است که فقط مقدار لازم برای پوشش دادن سطح داخلی سرنگ کشیده شود و نه بیشتر، زیرا هپارین اضافی می‌تواند نتایج آزمایش را تحت تأثیر قرار دهد.
4. پوشش دادن و تخلیه
بدون جدا کردن سوزن، سرنگ را به آرامی چند بار بچرخانید و معکوس کنید تا محلول هپارین تمام دیواره داخلی سرنگ و پیستون را به طور کامل پوشش دهد. این کار تضمین می‌کند که هیچ نقطه‌ای بدون پوشش هپارین باقی نمی‌ماند.
پس از پوشش کامل، پیستون را تا انتها به جلو فشار دهید تا تقریباً تمام هپارین از سرنگ خارج شود. تنها مقدار بسیار ناچیزی از هپارین که فضای مرده (dead space) سرنگ و سوزن را پر می‌کند، باید باقی بماند. هیچ قطره قابل مشاهده‌ای از هپارین نباید در داخل محفظه اصلی سرنگ دیده شود. تخلیه کامل هپارین اضافی بسیار مهم است تا غلظت هپارین در نمونه خون به حداقل برسد.
5. آماده‌سازی نهایی
در صورت لزوم، سوزن را با احتیاط و با استفاده از روش “Scoop Method” یا با استفاده از ابزار محافظت از سوزن، سرپوش گذاری کنید. سرنگ هپارینه شده اکنون آماده استفاده است. در صورت عدم استفاده فوری، سرنگ را می‌توان با برچسب‌گذاری مناسب نگهداری کرد.
نکات مهم و احتیاطات
- استریلیته: همواره از تکنیک‌های استریل برای جلوگیری از آلودگی نمونه استفاده کنید.
- مقدار هپارین: استفاده بیش از حد از هپارین می‌تواند منجر به رقیق شدن نمونه خون و نتایج کاذب، به ویژه در پارامترهای الکترولیتی و گازهای خون شود.
- حباب هوا: از وجود حباب هوا در سرنگ هپارینه شده یا در نمونه خون جمع‌آوری شده اجتناب کنید، زیرا حباب‌های هوا می‌توانند باعث تغییر در مقادیر گازهای خون شوند.
- آموزش و تمرین: این فرآیند نیاز به دقت و تمرین دارد. مطمئن شوید که پرسنل آموزش‌دیده و مجرب آن را انجام می‌دهند.
- انتخاب سرنگ: در فرآیند خرید سرنگ، به کیفیت و استریل بودن آن توجه ویژه داشته باشید تا از صحت و ایمنی فرآیند اطمینان حاصل شود.
جایگزین‌ها
در برخی موارد، می‌توان از سرنگ‌های از پیش هپارینه شده، به ویژه برای آزمایش ABG، استفاده کرد. این سرنگ‌ها معمولاً حاوی هپارین خشک یا مایع با دوز دقیق هستند و نیاز به آماده‌سازی دستی را از بین می‌برند.
نتیجه‌گیری
هپارینه کردن صحیح سرنگ یک فرآیند کوچک اما حیاتی است که تأثیر بسزایی در دقت آزمایش‌های بالینی و در نتیجه، تشخیص و درمان صحیح بیماران دارد. با رعایت دقیق مراحل، استفاده از تجهیزات استریل و دقت در مقدار هپارین، می‌توانیم اطمینان حاصل کنیم که نمونه‌های خون به درستی آماده شده و نتایج قابل اعتمادی ارائه می‌دهند. این مهارت پایه برای هر متخصص مراقبت‌های بهداشتی است که با جمع‌آوری نمونه‌های خون سروکار دارد.
سلام خوشحالم که با شما آشنا شدم من کامران نوروزی ام. کارشناس ارشد مهندسی پزشکی کنجکاو و عاشق نویسندگی داستان من دقیقا از زمانی شروع شد که با دنیای تجارت الکترونیک آشنا شدم از اون موقع تا حالا سعی کردم بهترین تجربه خرید و مشاوره آنلاین تجهیزات پزشکی رو به کاربران هاسپکسا منتقل کنم. و این داستان همچنان ادامه داره ….
