یکی از روش‌های درمانی بیماری دیابت، استفاده از آمپول انسولین است. این روش درمانی برای هر دو نوع دیابت 1 و 2 مورداستفاده قرار می‌گیرد و باعث تولید متعادل هورمون انسولین در بدن می‌شود. این آمپول، انواع و مدل‌های مختلفی دارد که از جمله آن‌ها، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• انسولین سریع اثر: این نمونه از این دارو 15 دقیقه بعد از آن که تزریق شود، شروع به تولید انسولین می‌کند و 3 الی 4 ساعت بعد از تزریق در بدن ماندگاری دارد.
• انسولین کوتاه اثر: این مدل قبل از غذا تزریق می‌شود و 30 دقیقه الی 1 ساعت طول می‌کشد تا شروع به فعالیت کند. میزان اثرات این انسولین، 5 تا 8 ساعت است.
• انسولین با اثر معمولی و متوسط: شروع فعالیت این مدل 1 تا 2 ساعت بعد از تزریق است. تأثیرات این انسولین 14 تا 16 ساعت در بدن فرد باقی می‌ماند.
• انسولین طولانی‌مدت: این انسولین، اغلب تا دو ساعت بعد از تزریق، شروع به کار می‌کند. اثر این انسولین از دیگر نمونه‌های آن بیشتر است و تا یک روز هم باقی، می‌ماند. استفاده از این روش درمانی عوارضی هم دارد، از جمله عوارض آن می‌توان به خستگی، تعریق، گیجی، گرفتگی عضلات و پریدن رنگ پوست اشاره کرد.

انواع سرنگ انسولین

یکی از نکات مهم برای استفاده از انسولین، انتخاب سرنگ مناسب است. برای انتخاب انسولین و سرنگ مناسب، باید به میزان قند خون، سبک زندگی و سایر داروهای مصرفی فرد، توجه کرد. سرنگ این وسیله اجزای مختلفی دارد که شامل موارد زیر است:

سرسوزن: سرسوزن مناسب این آمپول باید نازک و کوتاه باشد تا وارد عضلات، نشود. برای جلوگیری از آلوده شدن سرسوزن این وسیله بهتر است، قابلیت جداشدن داشته باشد.

بدنه انسولین: این قسمت وظیفه نگهداری از مایع انسولین را دارد. واحدهای مختلفی که روی بدنه درج شده، از خطای اندازه‌گیری، جلوگیری می‌کند.

پیستون سرنگ: این بخش از پلاستیک نرم ساخته می‌شود و وظیفه ورودی و خروجی مایع انسولین را برعهده دارد.

سرنگ انسولین دارای سه دسته اصلی یکپارچه، جدا و پیچی است. از ویژگی‌های هر کدام از این مدل‌ها، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سرنگ یکپارچه: سرسوزن این سرنگ‌ها از سرنگ جدا نمی‌شود. برای تزریق زیرجلدی این نوع سرنگ، انتخاب خوبی است.
• سرنگ انسولین سر جدا: در این مدل سرسوزن از بدنه سرنگ، جدا می‌شود. ازآنجایی‌که دقت این مدل‌پایین است و ممکن است تمامی مایع به بدن فرد، منتقل نشود، می‌توان گفت که مدل دقیق و قابل اطمینانی نیست.
• مدل پیچی: این نمونه از سرنگ‌ها مانند یک پیچ به بدنه، متصل می‌شود، به همین دلیل بیش‌تر پزشکان این مدل را انتخاب می‌کنند.

برای انتخاب سرنگ مناسب و کاربردی باید به نکات مختلفی توجه کنید. از جمله نکاتی که در انتخاب سرنگ باید به آن توجه کنید، اندازه سرنگ انسولین است، این سرنگ در اندازه‌های مختلف 30،50 و 100 واحدی تولید می‌شود. توجه داشته باشید، سرنگ انسولین، یکبار مصرف است و اگر بیش از یکبار استفاده شود، منجر به مشکلات عفونتی در افراد می‌شود.

بهترین سرنگ انسولین

برندهای مختلفی در حوزه تولید انواع سرنگ انسولین فعالیت می‌کنند. هر کدام از این برندها، سرنگ مخصوص به خود با ویژگی و قیمت منحصربه‌فرد خود تولید و به بازار عرضه می‌کنند. از جمله انواع سرنگ‌های داخلی و خارجی موجود در بازار که از کیفیت و قیمت به‌صرفه‌ای برخوردارند، می‌توان به آنالوگ، آوا، اطلس، سها و برندهای دیگر اشاره کرد.

چگونه سرنگ انسولین مناسب خودمان را تشخیص دهیم؟

برای سرنگ انسولین مناسب باید به عوامل و نکات مختلفی توجه کرد. یک سرنگ انسولین خوب باید ویژگی‌هایی چون یکپارچه باشد و تمامی مایع را به بدن تزریق کند، کیفیت قابل‌قبولی داشته باشد، در زمان استفاده درد زیادی برای فرد نداشته باشد. برای خرید این وسیله از نوع باکیفیت و قیمت مناسب آن، بهتر است ابتدا با فردی که در این حوزه دانش کافی را دارد، مشورت کنید.

سخن پایانی

از جمله لوازم و ابزارهای لازم برای کنترل دیابت، دستگاه تست قند خون است. انواع و مدل‌های مختلف این دستگاه را به‌صورت آنلاین می‌توانید از فروشگاه‌های اینترنتی معتبر خریداری کنید. این فروشگاه‌های اینترنتی علاوه بر دستگاه تست دیابت دیگر لوازم مربوط به کنترل و درمان دیابت مانند، سرنگ انسولین را هم به مشتریان می‌فروشند. خرید آنلاین این محصولات باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌های شما می‌شود.

سرنگ انسولین یکی از انواع سرنگ‌های موجود است که برای تزریقات انسولین مورد استفاده قرار می‌گیرد. انسولین هورمونی است که به بدن کمک می‌‌کند تا خون را به بافت‌های بدن منتقل کند. افرادی که به بیماری دیابت (بیماری قند خون) مبتلا می‌شوند، بدن آنها یا انسولین تولید نمی‌کند یا از انسولین تولیدی به درستی برای کنترل قند خون بهره نمی‌برد. به همین دلیل لازم است تا این افراد انسولین تزریق کنند.

در ادامه این مطلب شما را با ساختار سرنگ انسولین بیشتر آشنا خواهید شد و سوالات مهمی در این رابطه را به شما پاسخ می‌دهیم. همراه مجله هاسپکسا باشید:

سرنگ انسولین چیست؟

سرنگ انسولین یک وسیله پزشکی است که برای تزریق انسولین به زیر پوست استفاده می شود. انسولین یک هورمون است که به تنظیم قند خون کمک می کند. افراد مبتلا به دیابت نوع 1 یا نوع 2 برای کنترل قند خون خود به تزریق انسولین نیاز دارند. توجه داشته باشید که این هورمون به افرادی که حین بارداری به دیابت مبتلا می‌شوند تزریق می‌گردد. 

ساختار سرنگ انسولین به چه صورت است؟

سرنگ انسولین دارای سه بخش است که عبارتند از:

۱- سوزن

۲- مخزن

۳- پیستون

سوزن سرنگ انسولین کوتاه و نازک است. این سوزن معمولا با یک لایه ریز سیلیکونی پوشانده شده است تا به راحتی از روی پوست عبور کند. همین باعث می‌شود تا میزان درد تزریق کمی کاهش پیدا کند. یک درب کلاه مانندی مثل هر سرنگ دیگری روی سوزن قرار دارد تا از آسیب به آن جلوگیری شود. مخزن بخشی است که مایع انسولین در آن پر می‌شود. این مخزن سرنگ انسولین داری درجه‌بندی است تا بتوانید با توجه به دوز مشخص شده توسط دکتر تزریق را انجام دهید.

پیستون یک بخش میله مانند بلند و نازک است که به خوبی داخل لوله سرنگ قرار می‌گیرد. این بخش به راحتی حرکت می‌کند تا ماده انسولین از طریق بشکه و سپس سوزن خارج شود. یک بخش پلاستیکی در پایین مخزن وجود دارد که از نشتی مایع انسولین جلوگیری می‌کند. به واسطه تنظیم بخش پلاستیکی در مخزن سرنگ، می‌توانید میزان انسولین تزریقی را به درستی مشخص کنید.

انواع سرنگ انسولین

دو نوع سرنگ استاندارد برای تزریق انسولین تولید شده است. یکی از آن ها ۱۰۰ واحدی و دیگری ۵۰ واحدی است.

در بخش مخزن سرنگ انسولین ۱۰۰ واحدی، هر خط کوچک و درجه‌ای که در این سرنگ وجود دارد، دو واحد محسوب می‌شود. خطوط بزرگ‌تر هم با شماره‌های ۱۰، ۲۰، ۳۰، ۴۰ تا ۱۰۰ مشخص شده‌اند. هر خط روی سرنگ انسولین ۵۰ واحدی هم در حقیقت یک واحد است. درجه‌بندی خطوط بزرگ روی مخزن با اعداد ۵، ۱۰، ۱۵، ۲۰ تا ۵۰ مشخص می‌شود.

سرنگ دیگری که برای تزریق انسولین وجود دارد، سرنگ ۳۰ است که از نظر درجه‌بندی مانند سرنگ انسولین ۵۰ واحدی است. نام‌گذاری این سه نوع سرنگ به شکل دیگری هم صورت می‌گیرد. این نام‌گذاری بر اساس میلی‌لیتر است که سه سرنگ ۳۰، ۵۰ و ۱۰۰ به ترتیب با عنوان ۰/۳ میلی‌لیتر، ۰/۵ میلی‌لیتر و ۱ میلی‌لیتر نام‌گذاری شده‌اند. سرنگ انسولین ۱ میلی‌لیتری همان ۱۰۰ واحدی است که می‌تواند تا ۱۰۰ واحد از این هورمون را در خود نگه دارد. 

آیا سرنگ انسولین یکبار مصرف است؟

خیلی از افراد در مورد امکان تزریق دوباره با سرنگ انسولین استفاده شده سوال می‌کنند و امکان این مورد وجود دارد. فقط لازم است پس از تزریق اول، مایع درون انسولین خارج شود و پس از خارج کردن سوزن، در یخچال قرار بگیرد. با رعایت این دو مورد مشکلی برای تزریق فرد مبتلا دوباره صورت نخواهد گرفت. اگر بنا به استفاده مجدد از سرنگ دارید، باید حتما این موارد را رعایت کنید تا نکات ایمنی در نظر گرفته شده باشند و مشکلی پیش نیاید. حتما توجه داشته باشید که لازم است سوزن جدیدی برای تزریق بعدی مورد استفاده قرار گیرد. با این حال با توجه به قیمت پایین بسته‌های ۱۰۰ تایی و ۵۰ تایی سرنگ انسولین، پیشنهاد می‌شود در هر تزریق حتما سرنگ استفاده شده، برای تزریق بعدی عوض شود. 

در ادامه بیشتر با بیماری دیابت، انواع آن و نقش مهم سرنگ انسولین در کنترل این بیماری اطلاعاتی آورده شده است.

هر سرنگ انسولین چند واحد است؟

توجه داشته باشید که هر سرنگ انسولین با توجه به حجم آن، می تواند مقدار مشخصی انسولین را در خود جای دهد. سرنگ های انسولین در اندازه های 0.3 میلی متر، 0.5 میلی متر و 1 میلی متر موجود هستند.

چند نوع دیابت وجود دارد؟

دیابت به دو نوع دیابت نوع اول و نوع دوم تقسیم می‌شود. زمانی که انسولین در بدن فرد تولید نمی‌شود او به نوع اول دیابت مبتلا شده است. افرادی که انسولین به صورت ناقص در بدن آنها تولید می‌شود هم به دیابت نوع دوم مبتلا هستند. در راستای عدم تجمع قند در خون فرد مبتلا به دیابت انسولین تزریق می‌شود و در اینجاست که سرنگ انسولین نقشم مهمی را ایفا می‌کند.

انسولین به کجا تزریق می‌شود؟

انسولین را می‌توان به بخش‌های مختلفی از بدن تزریق کرد. معمولا تزریق انسولین روی باسن، شکم، بازو یا ران صورت می‌گیرد. همچنین دست محل مناسبی برای تزریق هورمون انسولین به حساب می‌آید.  اکثر این محل‌های تزریق در حقیقت جایی هستند که انسولین از این طرق راحت‌تر به بدن جذب می‌شود. فقط در ناحیه باسن تزریق انسولین بیشتر طول می‌کشد و آهسته‌تر است. 

روش‌ کار با سرنگ انسولین

در قدم اول لازم است دستان خود با صابون یا مایع ضد عفونی به خوبی بشویید و آنها را تمیز کنید. سطح تزریق باید کاملا تمیز شده باشد و در این راستا می‌توانید پیش از تزریق از یک پد الکلی برای تمیز کردن این بخش استفاده کنید. فراموش نکنید که بگذارید اکل روی سطح پوست خشک شود. با توجه به میزان چربی پوست در محل تزریق، لازم است زاویه‌ای بین ۴۵ تا ۹۰ درجه برای تزریق انتخاب شود. با این حال اگر محل تزریق شما شکم باشد، پیشنهاد می‌کنیم در صورت وجود توده چربی، تزریق در محل‌های مناسب دیگر صورت گیرد.

توجه داشته باشید که محلی که انسولین تزریق می‌شود باید ثابت باقی بماند. با این حال لازم نیست مثلا در زمانی که از طریق دست تزریق می‌شود جای تزریق دقیقا مشخص باشد. بلکه لازم است فقط در همان حوالی تزریق برای بارهای دیگر تکرار شود. توجه داشته باشید با توجه به میزانی که توسط دکتر برای تزریق مشخص شده است، باید بین هر تزریق حداقل دو دقیقه فاصله درنظر بگیرید. توجه داشته باشید که نباید تزریق دقیقا بر جای تزریق قبلی صورت بگیرد و لازم است سوزن در حوالی همان محل تزریق اول وارد بدن شود.

آنچه باید در مورد شروع تزریق هورمون انسولین بدانید

در زمان شروع تزریق لازم است ناحیه مورد نظر را با دست دیگر خود جمع کنید تا فاصله با بافت عضله‌ای ایجاد شود. سرنگ انسولین را وارد محل تزریق کنید و آهسته و آرام ماده انسولین را تخلیه کنید. توجه کنید که چه در زمان آغاز تزریق و چه در زمان پایان تزریق لازم است سوزن را سریع وارد و بعد از پایان تزریق هورمون انسولین آن را خارج کنید.

پس از اتمام تزریق لازم است سرنگ انسولین حدود ۱۰ ثانیه در همان محل نگه داشته شود. سپس کافیست آن را از بدن خارج کنید. همان طور که پیشتر گفتیم لازم است حتما سوزن استفاده شده در تزریق اول برداشته شده و سپس برای انجام تزریق بعدی سوزنی جدید مورد استفاده قرار بگیرد. پس از تزریق محل را به حال خود رها کنید و لازم نیست مانند زمانی که خون می‌دهید آن را فشار دهید. 

چند نکته مهم در زمان استفاده از سرنگ انسولین برای تزریق

توجه داشته باشید که تزریق هورمون انسولین به صورت زیرجلدی صورت می‌گیرد. محل تزریق نباید ملتهب یا برآمده باشد. اگر پس از تزریق، محل مورد نظر ورم و برآمده شود مشخص می‌شود تزیق به صورت زیرجلدی صورت نگرفته و درون جلد تزریق انجام شده است.

توجه داشته باشید که ممکن است بدن شما به انسولین واکنش‌های مختلفی نشان دهد. به همین علت توصیه می‌شود که حتما اولین تزریق را در بیمارستان انجام دهید. با این حال پس از از اولین بار می‌توانید در صورت عدم واکنش، بقیه تزریق‌ها را در خانه خود انجام دهید.

بهترین سرنگ انسولین

بهترین سرنگ انسولین به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله اندازه دوزهای انسولین مورد نیاز، حساسیت پوست. برخی از ویژگی های کلی که باید هنگام انتخاب انسولین باید به آن توجه شود: سایز، طول سر سوزن، ضخامت سر سوزن، علامت گذاری، کیفیت ساخت.

اگر تزریق هورمون انسولین به درستی انجام نشود، ممکن است:

سردرد شدید به سراغ شما آید

تجربه‌ای از لرزش بدن داشته باشید

سرگیجه‌های مکرر 

داشتن حالت تهوع

ضعف و گرسنگی محسوس

تجربه تشنج

تعریق غیرعادی بدن

به هم‌خوردن روند طبیعی تنفس

در نهایت توجه داشته باشید که باید از مراکز معتبر سرنگ انسولین را تهیه کنید. سرنگ انسولین یک تجهیزات پزشکی ضروری برای بیماران مبتلا به دیابت است.در بخش فروشگاه هاسپکسا می‌توانید به انواع سرنگ انسولین دسترسی پیدا کنید که انواع نمونه‌های خارجی و ایرانی این محصول در این بخش ارائه شده است. در صورتی که هنوز سوالاتی در مورد استفاده از سرنگ انسولین در ذهن دارید، می‌توانید در نظرات سوال خود را مطرح کنید تا پاسخ‌دهی صورت گیرد.

توجه کنید که اطلاعات تکمیلی در مورد تزریق انسولین را می‌توانید از دکتر خود دریافت کنید. حتما اصول بهداشتی را رعایت کنید تا در بهترین حالت ممکن تزریق شما صورت گیرد.

ابزارها در دنیای پزشکی مانند داروها و روش‎های درمانی حرف‎های زیادی برای شما دارند، متاسفانه دیگر نمی‎توانید بدون در نظرگرفتن میزان توانایی و نوع کاربردشان، آنها را بخرید! 

برای مثال ما در صنعت پزشکی ابزاری به نام سرنگ‎ داریم که در حال حاضر تنوع زیادی دارند، سرنگ‎های لوئراسلیپ (Luer Slip) و لوئرلاک (Luer Lock) از انواع این محصولات هستند. این دو نام رایجی هم دارند که به آنها سرنگ دو تکه یا سه تکه می‎گویند که یک اصطلاح درست جهانی نیست!  

ما در این مقاله به سراغ بررسی این سرنگ‌ها رفته‎ایم و قصد داریم بررسی دقیقی از تفاوت سرنگ‌ های لوئراسلیپ و لوئرلاک داشته باشیم. شما می‎توانید با مطالعه این مقاله با کاربرد این محصولات بیشتر آشنا شوید.

فرق سرنگ لوئرلاک و لوئراسلیپ

عمده تفاوت سرنگ لوئراسلیپ و سرنگ لوئرلاک در نحوه اتصال سوزن به سرنگ است. سرنگ لوئراسلیپ دارای اتصالی ساده و بدون قفل است؛ که به راحتی می‌توان سوزن را بر روی آن قرار داد و یا سوزن را از سرنگ جدا نمود. این نوع سرنگ برای تزریقات عمومی و مواردی که نیاز به تغییر سریع سوزن دارند، مناسب است.

در مقابل، سرنگ لوئرلاک دارای مکانیزم قفل‌شونده‎ای است که سوزن را به طور محکم به سرنگ متصل کرده و از جدا شدن ناخواسته سوزن جلوگیری می‌کند. این نوع سرنگ برای تزریقات دقیق‌تر و مواقعی که ایمنی بالاتری نیاز است، مانند تزریقات داروهای شیمی‌درمانی مناسب‌تر و کاربردی‌تر است.

جدول زیر، به خوبی تفاوت‌های اصلی سرنگ‌های لوئراسلیپ و لوئرلاک را به شما نشان می‌دهد:

سرنگ لوئراسلیپ چیست؟

سرنگ لوئراسلیپ نوعی سرنگ است که سوزن به راحتی بر روی آن قرار می‌گیرد و به همین راحتی برداشته می‌شود. این سرنگ به دلیل سادگی در استفاده و تعویض سریع سوزن، در تزریقات عمومی و استفاده‌های معمولی پزشکی بسیار محبوب است.

با این‎حال اتصال سوزن در این نوع سرنگ، به اندازه سرنگ لوئرلاک محکم نیست و به دلیل عدم وجود قفل پیچشی، همیشه باید مراقب بود که سوزن به طور کامل و محکم در جای خود قرار گرفته باشد. 

به همین دلیل، اطمینان از اتصال محکم سرنگ به سوزن و عدم اعمال فشار زیاد یا حرکات ناگهانی حین استفاده از سرنگ لوئراسلیپ بسیار اهمیت دارد. توجه کنید که اتصال سوزن در این نوع سرنگ‎ها به جای استفاده از پیچ، با فشار انجام می شود.

 از آن‌جایی که لوازم مصرفی پزشکی انواع مختلفی دارند، بایستی به نیاز کاربران توجه کرد تا انتخاب درستی داشته باشیم. 

ویژگی‌های مهم و کلیدی سرنگ لوئراسلیپ شامل موارد زیر است:

• پوشیدن و برداشتن سوزن در سرنگ‎های لوئراسلیپ به سادگی انجام می‎شود.
• این نوع سرنگ‎ها به دلیل سادگی استفاده و سرعت تعویض سوزن، در تزریقات عمومی و مصارف پزشکی رایج، محبوب است.
• سرنگ های لوئراسلیپ علاوه بر تزریقات عمومی، برای مصارف دیگری مانند گرفتن خون، تزریق انسولین، و مصرف داروهای خوراکی مایع نیز کاربرد دارند.
• سرنگ های لوئراسلیپ در اندازه‎ها و حجم‎های مختلفی موجود هستند.
• این نوع سرنگ‎ها معمولاً از پلاستیک شفاف یا شیشه‎ای ساخته می‎شوند.
• برخی از سرنگ های لوئراسلیپ دارای پیستون بدون لاتکس هستند که برای افراد مبتلا به آلرژی به لاتکس مفید است.

سرنگ لوئرلاک چیست؟

سرنگ لوئرلاک با داشتن مکانیزم قفل‌کننده، سوزن را به طور محکم و ایمن به سرنگ متصل می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود که سرنگ لوئرلاک برای تزریقات حساس و موقعیت‌هایی که نیاز به ایمنی بالاتری دارند، مانند تزریق داروهای شیمی‌درمانی، بسیار مناسب باشد.

قفل کردن سوزن در این نوع سرنگ از نشت دارو و جدا شدن ناخواسته سوزن جلوگیری می‌کند. چون این سرنگ دارای مکانیزم قفل رزوه‌ای است و اتصال محکم و قابل اعتمادی را بین سرنگ و سوزن ایجاد می‌کند. این امر از نشتی دارو، جدا شدن تصادفی سوزن و هدر رفتن دارو جلوگیری می‌کند.

ویژگی‌های مهم و کلیدی سرنگ لوئرلاک شامل موارد زیر است:

• کاربرد سرنگ لوئرلاک در تزریق داروهای ویسکوز و غلیظ، تزریق داروهای خورنده، تزریق تحت فشار، آسپیراسیون مایعات، شستشوی زخم است.
• استفاده از آن آسان است و بدنه  آن برای مشاهده دقیق محتویات شفاف است.
• دارای درجه‌بندی دقیق برای اندازه‌گیری دوزهای صحیح دارو دارد.
• کاملا استریل و یک‎بار مصرف است.
• سرنگ‌های لوئرلاک در حجم‌های مختلف (از 1 میلی‌لیتر تا 60 میلی‌لیتر) و با سوزن‌های گیج‌های مختلف (از 27 تا 18) موجود هستند.

به علت حساسیتی که سرنگ‌‎ها در فرایند درمان بیماران دارند و جز اقلام پرمصرف در مراکز درمانی به حساب می‎آیند؛ بهتر است از مراکز معتبر فروش تجهیزات پزشکی برای تهیه آنها اقدام کنید. پایین بودن کیفیت‌ آنها هزینه بسیار بیشتری را دربرخواهد داشت.

سخن پایانی

سرنگ‌های لوئراسلیپ و لوئرلاک دو نوع سرنگ رایج هستند که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب نوع مناسب سرنگ برای هر مورد، به عوامل مختلفی مانند نوع تزریق، حساسیت بیمار و ترجیح شخصی کاربر بستگی دارد. ما در این مقاله به تفاوت این دو محصول پرداختیم تا با مطالعه آن به شما کمک کنیم، در استفاده از این محصول آگاهانه تر انتخاب کنید.

یکی از روش های تزریق دارو، استفاده از سرنگ است. دار. در پیستون سرنگ قرار می گیرد و توسط سر سوزن وارد بافت می شود. سرنگ ها بر اساس حجم، نوع ، و اجزای تشکیل دهنده ی آن با هم متفاوت هستند که در این مقاله مجله هاسپکسا تلاش کرده‌ایم تا بیشتر به معرفی سرنگ، انواع سرنگ‌ها و کاربرد آنها بپردازیم.

سرنگ چیست؟

سرنگ یک وسیله پزشکی به شکل استوانه ای شکل و مندرج است که برای تزریق مایعات و محلول‌های درمانی به داخل بدن و خونگیری مورد استفاده قرار می‌گیرید.

اجزای سرنگ

سرنگ‌ها معمولاً شامل دو قسمت اصلی هستند: سرسوزن، بدنه سرنگ و پیستون

سرسوزن

سوزن بخشی است که به پوست نفوذ کرده و مایع را وارد بدن می‌کند. سرنگ‌ها می‌توانند سوزن‌های با قطرها و طول‌های مختلف داشته باشند. بسته به نیاز درمانی و محلی که تزریق صورت می‌گیرد، از سوزن متفاوتی استفاده خواهد شد. معمولا در دستورالعمل تزریق داروها می‌توان متوجه شد که باید از چه سرنگی استفاده شود.

بدنه سرنگ

بدنه هر سرنگی شامل محفظه‌ای است که مایع را نگه می‌دارد. این بخش از سرنگ‌ها عملکرد تزریق را کنترل می‌کند. بدنه سرنگ معمولاً شامل مقیاس‌های مختلف جهت اندازه‌گیری دقیق مایعات است. اندازه‌های روی سرنگ‌ها معمولا بر اساس میلی‌لیتر و سی سی است.

پیستون

قسمتی است متحرک که در داخل بدنه سرنگ حرکت می کند و برای مکش و تخلیه ی دارو استفاده می شود.

کاربرد سرنگ

کاربردهای سرنگ‌ها در پزشکی بسیار گسترده هستند. مهمترین کاربرد آنها در تزریق داروها به بیماران است. سرنگ‌ها می‌توانند برای تزریق داروها به صورت وریدی (intravenous)، عضلانی (intramuscular) و زیرجلدی (subcutaneous) استفاده شوند. همچنین سرنگ‌ها ممکن است برای دریافت نمونه خون، تزریق و جذب مایعات بدنی، تزریق واکسن‌ها، انجام آزمون‌های تشخیصی و تزریق مواد مخدر در برخی عمل‌های جراحی و رویکردهای تشخیصی استفاده شوند.

مهمترین نکته در استفاده از سرنگ‌ها، رعایت بهداشت و شرایط بهداشتی صحیح است. این شامل استفاده از سرنگ‌های یکبار مصرف، ضدعفونی کردن محل تزریق، رعایت استریلیته و دستورالعمل‌های بهداشتی مربوط به دفع صحیح سرنگ‌ها است.

انواع سرنگ

سرنگ‌ها یکی از تجهیزات پزشکی پرکاربردی هستند که در انواع مختلفی طراحی شده‌اند، که به صورت کلی می‌توان آنها را به سه دسته‌ی اصلی زیر تقسیم کرد:

سرنگ‌های بدون سوزن

این نوع سرنگ‌ها بدون سوزن هستند و برای تزریق مایعات به دستگاه‌ها یا لوله‌هایی متصل می‌شوند. طراحی این سرنگ‌ها به گونه‌ای است که پس از ورود به دستگاه مورد نظر، مایع را تخلیه می‌کنند. از مزایای استفاده از سرنگ‌های بدون سوزن می‌توان به کاهش خطر آلودگی و افزایش امنیت اشاره کرد. داروهای بسیاری به این شکل ارائه می‌شوند تا خود بیمار بتواند آن را در خانه و بدون دغدغه تزریق کند. مانند بعضی از داروهای بیماری ام اس.

سرنگ‌های با سوزن

سرنگ‌های با سوزن برای تزریق مایعات به بدن استفاده می‌شوند و می‌توان آنها را بر اساس قطر و طول سوزن تقسیم بندی کرد. در زیر می‌توانید برخی از نوع‌های سرنگ‌های با سوزن را مشاهده کنید:

سرنگ استاندارد

این نوع سرنگ‌ها قطر و طول معمولی دارند و برای تزریق مایعات به صورت زیرجلدی، عضلانی و وریدی استفاده می‌شوند.

سرنگ انسولین

این سرنگ‌ انسولین برای تزریق هورمون انسولین به بیماران مبتلا به دیابت استفاده می‌شوند. طول کوتاه و قطر باریکتری نسبت به سرنگ‌های استاندارد دارند. معمولا کار کردن با آنها قابل یادگیری است و بسیاری از مبتلایان به دیابت خودشان تزریق انسولین را انجام می‌دهند.

سرنگ پنتا

این سرنگ‌ها برای تزریق مایعات به وریدهای کوچک و ضعیف مناسب هستند و دارای سوزن بسیار نازک و قطر کوچکتری هستند.

سرنگ‌های خاص

برخی سرنگ‌ها برای نیازهای خاص و استفاده‌های خاص طراحی شده‌اند. برخی از این نوع سرنگ‌ها شامل سرنگ‌های جمع‌آوری خون، سرنگ‌های برای تزریق داروهای خاص مثل واکسن‌ها، سرنگ‌های قابل تنظیم حجم و سرنگ‌های تزریق مایعات و داروها به مفصل است. مهم است برای هر نوع تزریقی، سرنگ مناسب با توجه به نیازهای درمانی و راهنمایی پزشک استفاده شود.

آنچه باید در مورد انجام تزریق بدانید

نحوه تزریق با سرنگ بستگی به نوع تزریق (وریدی، عضلانی، زیرجلدی و غیره) و محل تزریق دارد. در ادامه، روش‌های عمومی برای تزریق با سرنگ را شرح داده‌ایم. توصیه می‌شود همواره دستورات پزشک یا پرستار را برای تزریق داروها رعایت کنید. تا جایی که می‌توانید برای انجام تزریقات خاص از مراکز درمانی کمک بگیرید. اگر می‌خواهید دارویی را به فردی تزریق کنید در ادامه به موارد زیر توجه کنید.

آماده‌سازی:

• قبل از هر چیز، دست‌های خود را به دقت با آب و صابون بشویید یا از محلول ضدعفونی‌کننده استفاده کنید.
• سرنگ را از بسته‌بندی خارج کرده و قبل از تزریق، از حالت بسته خارج کنید.
• در صورت نیاز، دارو را با توجه به دستورات پزشک تهیه کنید.

تزریق وریدی:

• یک ورید مناسب را پیدا کنید (معمولاً در بازو یا دست قرار دارد) و محل تزریق را با یک الکترود ازقبل الکتروکاردیوگرام (EKG) یا با استفاده از دستگاه تشدید ورید پیدا کنید.
• دست روی ناحیه‌ی تزریق را ببندید تا ورید منتفی نشود و سپس با سوزن در زاویه‌ی تقریباً 30-45 درجه و با استفاده از حرکت نرم و مطمئن، سوزن را به ورید نفوذ دهید.
• پس از نفوذ سوزن، بسته‌بندی سرنگ را فشار دهید تا محتوای آن وارد ورید شود. سپس سوزن را با احتیاط خارج کنید و ناحیه‌ی تزریق را با فشار ورودی کاهش دهید.

 آماده‌سازی سرنگ:

• • دسته سرنگ را با دست خود چک کنید و اطمینان حاصل کنید که سرنگ درست و سالم است.
  • در صورت نیاز، سرنگ را به تعداد مناسب باز کنید و داروی مورد نظر را جذب کنید. برای این کار: الف) سرنگ را رو به پایین نگه دارید و سوزن را به داخل آمپول دارو فرو ببرید. ب) میزان داروی مورد نیاز را جذب کنید و اطمینان حاصل کنید که هوای داخل سرنگ خالی شده است. ج) اگر نیاز به تخلیه هوای سرنگ است، به آرامی به سمت بالا زده تا هوا بیرون بیاید و تنها دارو درون سرنگ باقی بماند.

تزریق دارو:

• • سوزن را با نگه دارید.
  • محل تزریق را با دست یا پارچه‌ای که قبلاً تمیز کرده‌اید، نگه دارید.
  • سوزن را به آرامی و به زاویه تقریباً ۴۵ درجه نسبت به پوست، به داخل پوست برده و دسته سرنگ را فشار دهید تا دارو وارد بدن شود.
  • سرنگ را با دست همانند گرفتن یک خزنده بچرخانید تا دسته آن در جهتی متفاوت با پوست قرار بگیرد و سوزن را بازکنید.
  • سوزن را با احتیاط از پوست بیرون بکشید و محل تزریق را با یک پارچه تمیز فشار دهید تا خونریزی کم شود.

نکات پس از تزریق:

• • سوزن را در یک جعبه مخصوص دور انداخته و آن را در دسترس کودکان یا دیگر افراد قرار ندهید.
  • دستان خود را مجدداً بشویید.
  • در صورت نیاز، مراقبت از محل تزریق بعد از تزریق دارو را طبق دستورات پزشک انجام دهید.

لطفاً توجه داشته باشید که این فقط یک راهنمای کلی برای انجام تزریق است و هرگونه تزریق باید طبق دستورات و دستورالعمل‌های مشخص از طرف پزشک یا پرستار صورت گیرد.