انواع دماسنج و روش اندازه‌گیری دمای بدن با آنها

انواع دماسنج پزشکی به ما کمک می‌کنند تا بتوانیم دمای بدن افراد را اندازه‌گیری کنیم .در زمانی که فردی بیمار می‌شود، معمولا دماسنج کمک می‌کند تا از شرایط او وضعیت دقیق‌تری را متوجه شویم. معمولا دمای بالای بدن به معنی وجود عفونت در فرد محسوب می‌شود. در ادامه به شما آموزش می‌دهیم که چگونه می‌توانید به کمک یک دماسنج، میزان دمای فرد را اندازه‌گیری کنید. توجه داشته باشید که استفاده از دماسنج جیوه‌ای دیگر توصیه نمی‌شود. معمولا پیشنهاد می‌شود تا به کمک دماسنج دیجیتال و از طریق دهان و گوش اندازه‌گیری دمای بدن صورت گیرد.

دماسنج چیست؟

دماسنج یا ترمومتر وسیله ای است که دما را اندازه گیری می کنند. دما میزان گرمایی یک جسم یا محیط است. دماسنج ها به طور گسترده ای در فناوری برای پایش فرایند ها و در پزشکی برای تشخیص بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد.

انواع دماسنج

• دماسنج مختص راست روده (رکتوم) که معمولا برای کودکان از طریق مقعد اندازه‌گیری صورت می‌گیرد.
•  دماسنج دهان که میان بزرگسالان بیشتر مرسوم است.
• دماسنج شریان که با یک اسکنر مادون قرمز مجهز است و با قرار گرفتن روی پیشانی اندازه‌گیری را انجام می‌دهد. در زمان همه‌گیری ویروس کووید-۱۹ (کرونا) از این دماسنج استفاده چشمگیری شد. به خصوص در اماکن عمومی شاهد استفاده از آن بودیم که با سرعت بالایی اندازه‌گیری را انجام می‌داد.
• دماسنج زیربغل و گوش (پرده گوش) که دقت کمتری دارند.
• دماسنج جیوه‌ای نوعی سنتی از دماسنج است. این دماسنج به دلیل شکننده بودن و احتمال بلع جیوه منسوخ شده است.

برای اندازه گیری دمای بدن از چه دماسنجی استفاده میشود؟

انواع دماسنج پزشکی برای اندازه گیری دمای بدن وجود دارد. توجه داسته باشید که دقت اندازه گیری دمای بدن با نوع دماسنج و محل اندازه گیری آن متفاوت است.

فرقی نمی‌کند از چه دماسنجی استفاده می‌کنید و در همه موارد لازم است روی موارد زیر محتاط باشید:

• هر دماسنجی دستورالعملی دارد که لازم آن را به صورت کامل مطالعه و موارد را رعایت کنید.
• دماسنج را قبل و بعد از استفاده با الکل یا صابون و آب ولرم بشویید.
• از یک دماسنج برای دهان و مقعد استفاده نکنید. زیرا از نظر بهداشتی صحیح نیست. اگر از هر دو طریق دمای بدن را اندازه‌گیری می‌کنید، پیشنهاد می‌کنیم دو دماسنج تهیه کنید. هر دو را با برچسب مشخص کنید و در محفظه‌های متفاوت قرار دهید.
• در زمان اندازه‌گیری دمای بدن کودک هیچ وقت او را بدون مراقبت رها نکنید. پیشنهاد می‌کنیم این کار را به صورت دو نفری انجام دهید تا کودک در آسایش باشد.

از دماسنج چگونه استفاده کنیم؟

دماسنج ابزاری مهم است که می تواند در تشخیص بیماری ها و حفظ سلامتی افراد نقش داشته باشد. نحوه استفاده صحیح از دماسنج می توانید از آن ها به طور ایمن و موثر استفاده کنید. در ادامه به نحوه کار انواع دماسنج می پردازیم.

نحوه کار دماسنج راسته روده یا مقعدی

این دماسنج معمولا برای نوزادان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه به روش استفاده از آن اشاره کرده‌ایم:

• دماسنج را روشن کنید و سپس ژل یا روان‌کننده مورد نظر را به نوک دماسنج اعمال کنید. 
• کودک خود را روی شکم یا پهلوی آن بخوابانید. سپس لازم است زانوهای او را خم کنید تا نوک دماسنج به درستی در مقعد قرار گیرد.
• لازم است با دقت و مراقبت قابل توجهی نوک دماسنج را وارد مقعد کنید. توجه کنید لازم است ۱/۳ تا ۲/۵ سانتی متر از نوک وارد مقعد شود.
• لازم است تا زمانی که بوق دماسنج به صدا درآید، دماسنج را به صورت ثابت در مقعد کودک نگه دارید. برای جلوگیری از آسیب به نوزاد، هیچ وقت دماسنج را در حالی که درون مقعد قرار دارد رها نکنید.
• در نهایت دماسنج را پس از بوق زدن درآورده و عدد را بخوانید.

نحوه کار دماسنج دهانی

دماسنج دهانی یکی از مرسوم‌ترین دماسنج‌هایی است که توسط بزرگ‌سالان و کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه به روش استفاده از آن اشاره کرده‌ایم:

• نوک دماسنج دیجیتال را پیش از استفاده با الکل یا آب و صابون ضد عفونی کنید. سپس دماسنج را روشن و در ناحیه زیر زبان قرار دهید.
• دهان خود را برای مدت زمان توصیه شده ببندید. البته اگر دماسنج شما مجهز به بوق باشد، کافیست منتظر بوق زدن بمانید.
• سپس دماسنج را خارج کنید و دما را بخوانید.

نحوه کار دماسنج شریان (ترمومتر دیجیتال)

دماسنج شریان (ترمومتر دیجیتال) بسیار راحت کار می‌کند. کافیست دماسنج را روشن کنید. آن رو روی پیشانی فرد قرار دهید. در نهایت دمای نمایش داده شده را بخوانید.

اندازه گیری دمای بدن از طریق زیر بغل

اندازه‌گیری دمای بدن از طریق زیر بغل یکی از روش‌های است که دردسر بیشتری دارد و باید با دقت انجام شود. در ادامه به روش انجام آن توجه کنید:

• دماسنج دیجیتال خود را پس از ضدعفونی روشن کنید. دماسنج را زیر بغل خود یا بیمار قرار دهید. مطمئن شوید که پوست را لمس کند و نه لباسی که تن فرد است.
• دماسنج را محکم در جای خود نگه دارید تا زمانی که صدای بوق دماسنج را بشنوید. بوق به شما نشان می‌دهد تمام شده است.
• دماسنج را بردارید و عدد را بخوانید.

اندازه گیری دمای بدن از طریق گوش

این روش که کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد به شکل زیر صورت می‌گیرد:

• دماسنج دیجیتال را روشن کنید. آن را به آرامی در مجرای گوش فرد قرار دهید. در دستورالعمل این دماسنج محل قرارگیری دستگاه در گوش نشان داده شده است. آن را در این محل قرار دهید.
• دماسنج را محکم در جای خود نگه دارید. پس از مدتی صدای بوق دماسنج نشیده خواهد شد. تا این زمان منتظر بمانید.
• دماسنج را بردارید و عدد را بخوانید.

خرید تجهیزات پزشکی، از جمله دماسنج، به حفظ سلامتی و تشخیص به موقع بیماری‌ها کمک می‌کند.در نهایت توجه کنید که اندازه‌گیری دما با انواع دماسنج، شما را به یک پاسخ می‌رسانند. همیشه قبل و بعد از استفاده دماسنج آن را ضدعفونی کنید و در محفظه مناسب از آن نگه‌داری کنید.

رامین جابری

من رامین جابری هستم. عاشق نویسندگی