آنچه باید درباره انواع تیغ جراحی بدانید
تیغ های عمل جراحی یکی از تجهیزات پزشکی است که برای برش بافت‌های بدن در روند عمل جراحی از آن استفاده می‌شود. این تیغ‌های جراحی معمولاً از فولاد ضدزنگ و بسیار تیز ساخته می‌شوند. این وسیله کمک می‌کند تا برش دقیق ایجاد و کمترین آسیب به بافت‌های اطراف رسانده شود. تیغ‌های جراحی بسته به نوع عمل جراحی ممکن است اندازه، شکل، و انواع مختلفی داشته باشند.
انواع تیغ جراجی
اولین نوع تیغ جراحی به طور تقریبی در چهار هزار سال پیش پدید آمده است. تیغ‌ها موادی چون سنگ، استخوان، چوب، یا فلزات ابتدایی مانند برنج و برنز در آن زمان ساخته می‌شدند. این نوع از تیغ‌ها که عملا کار برش را انجام می‌داند، برای انجام عملیات‌های جراحی ساده مورد استفاده قرار می‌گرفتند. با پیشرفت تکنولوژی و علم پزشکی، تیغ‌های جراحی به شکل‌ها و مواد متنوع‌تری توسعه یافته و بهبود یافته‌اند.
انواع تیغ جراحی و کاربرد آنها
تیغ‌های جراحی بسیار متنوع هستند و برای ماموریت‌های مختلف در عملیات جراحی طراحی شده‌اند. برخی از انواع تیغ جراحی عبارتند از:
تیغ اسکالپل (Scalpel Blade): برای برش بافت‌های نرم مثل پوست و بافت تحتانی به کار می‌رود. این تیغ‌ها معمولاً شکل تیز و تنده دارند. ویژگی تیغ اسکالپل اصلی تیزی و تنده بودن آن است که برای برش دقیق بافت‌های نرم مانند پوست مورد استفاده قرار می‌گیرد. انواع مختلفی از تیغ‌های اسکالپل بر اساس اندازه و شکل وجود دارند.
تیغ بیوپسی (Biopsy Blade): برای برش نمونه‌های بافتی جهت تشخیص بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. آنها معمولاً شکلی مخروطی دارند. این تیغ‌ها برای برش نمونه‌های بافتی جهت تشخیص بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. شکل مخروطی تیغ بیوپسی به ایجاد برش‌های نمونه‌برداری دقیق کمک می‌کند.
تیغ نیت (Surgical Blade): این تیغ‌ها برای برش مواد سخت مانند استخوان و غضروف به کار می‌روند. ویژگی مهم تیغ نیت قدرت برش بالا و تیزی آن است که برای برش مواد سخت مانند استخوان و غضروف به کار می‌رود. این تیغ‌ها در انواع مختلفی از نظر اندازه و شکل وجود دارند.
تیغ بیستوری (Bistoury Blade): برای ایجاد برش‌های کوچک در بافت‌های نرم و پوستی مورد استفاده قرار می‌گیرد. آنها معمولاً شکلی خمیده دارند. تیغ بیستوری دارای شکل خمیده است و برای ایجاد برش‌های کوچک در بافت‌های نرم و پوستی به کار می‌رود. این تیغ به دلیل شکل خمیده‌اش به عنوان ابزاری برای دسترسی به بافت‌های دشوار نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تیغ الکتروکاتری (Electrocautery Blade): برای برش بافت‌های نرم و همچنین برش با فعال‌سازی برق به کار می‌رود. ویژگی مهم این تیغ‌ها این است که به عنوان برش‌دهنده و همچنین با عمل فعال‌سازی برق برای جلوگیری از خونریزی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تیغ میکروسرژری (Microsurgery Blade): برای عملیات‌های جراحی با توجه به بافت‌های بسیار کوچک مانند عروق و اعصاب به کار می‌رود. ویژگی اصلی این تیغ‌ها قدرت برش دقیق در بافت‌های بسیار کوچک مانند عروق و اعصاب است.
تیغ‌های جراحی خاص و منحصر به فرد: برای عملیات‌های خاصی مانند جراحی عروقی، جراحی چشم، جراحی دندانی و غیره تیغ‌های خاصی طراحی شده‌اند.
تیغ‌های ایمپلانت (Implant Blades): برای ایجاد برش‌های کوچک در جراحی ایمپلانت‌ها و دستگاه‌های پزشکی طراحی شده‌اند.
همچنین تیغ‌های جراحی معمولاً در اندازه‌ها و شکل‌های متنوعی طراحی می‌شوند تا به نیازهای خاص هر نوع جراحی پاسخ دهند.
تیغ بیستوری یکی از شناخته شده‌ترین تیغ‌هایی که مورد استفاده قرار می‌گیرند. تیغ بیستوری (Bistoury) یک نوع تیغ جراحی است که از آن به عنوان “تیغ بیستوری” یا “تیغ بیستوریان” نیز یاد می‌شود. این تیغ دارای شکلی خمیده و تیز است. معمولاً از این تیغ جراحی برای ایجاد برش‌های کوچک در بافت‌های نرم و پوستی در عملیات جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد. تیغ بیستوری معمولاً در اندازه‌ها و اشکال مختلفی طراحی می‌شود تا به نیازهای مختلف جراحی پاسخ دهد. این تیغ معمولاً توسط جراحان پوستی و دیگر تخصص‌های پزشکی برای انجام برش‌های دقیق در عملیات‌های جراحی پوست و سایر بافت‌های نرم به کار می‌رود.
شماره تیغ های جراحی
تیغ‌های جراحی با شماره‌ای طبقه‌بندی می‌شوند که شکل و اندازه تیغه را نشان می‌دهد. رایج‌ترین شماره‌ها عبارتند از:
- شماره 10: این تیغه دارای یک لبه برش منحنی است و معمولاً برای ایجاد برش روی پوست استفاده می‌شود.
- شماره 11: این تیغه نیز دارای لبه برش منحنی است، اما کمی کوچکتر از تیغه شماره 10 است. از این تیغه اغلب برای برش بافت‌های ظریف‌تر استفاده می‌شود.
- شماره 15: این تیغه دارای لبه برش مستقیم است و معمولاً برای تشریح بافت استفاده می‌شود.
- شماره 17: این تیغه دارای لبه برش نوک تیز است و معمولاً برای کارهای ظریف مانند بخیه زدن استفاده می‌شود.
مهمترین نکات در استفاده از تیغ جراحی
استفاده از تیغ جراحی یک فرآیند حساس و حیاتی در جراحی است. در اینجا چند نکته مهم در مورد استفاده از تیغ جراحی ذکر می‌شود:
استریلیزاسیون: تمام تیغ‌ها باید به دقت استریل شوند تا از انتقال عفونت به بیمار جلوگیری شود. توجه کنید که تیغ‌های یک‌بار مصرف را نباید استریل کنید و حتما پس از استفاده لازم است آنها را دور بیاندازید. فرآیند استریل کردن را حتما با دستگاه‌های بروز و مناسب این کار انجام دهید.
انتخاب مناسب: انتخاب تیغ مناسب بر اساس نوع عمل جراحی و بافت مورد برش حیاتی است. معمولا در بیمارستان‌ها بر اساس کاربرد، تیغ‌های متنوع وجود دارند و می‌توانید به آنها دسترسی داشته باشید.
نگهداری تیزی: تیغ‌ها باید در وضعیت بسیار تیز قرار داشته باشند تا برش دقیق و کمترین آسیب به بافت‌های اطراف را فراهم کنند. بنابراین حتما از سلامت آنها اطمینان حاصل کنید.
تعویض تیغ‌ها: تیغ‌ها پس از مصرف یا کند شدن باید تعویض شوند. تیغ‌های یک‌بار مصرف برای جلوگیری از انتقال عفونت پیشنهاد می‌شوند.
استفاده دقیق: جراح باید با دقت و هنرمندی تیغ را به بافت مورد نظر برساند تا از آسیب به بافت‌های اطراف جلوگیری شود.
امانت‌داری: تیغ‌ها باید به دقت در دستگاه‌های مخصوص نگهداری تیغ‌ها قرار داده شود و از افراد غیرمجاز دوری شود.
مراقبت پس از استفاده: پس از استفاده، تیغ‌ها باید به دقت تمیز شده و در شرایط صحیح نگهداری شوند. توجه کنید که محل نگهداری مناسبی باید برای تیغ‌ها درنظر گرفته شود.
آموزش و آگاهی: اعضای تیم پزشکی باید آموزش‌های لازم در مورد استفاده ایمن از تیغ‌ها را داشته باشند. همچنین از روش‌های به‌روز در این زمینه آگاه باشند.
حفظ ایمنی بیمار: همواره باید به ایمنی و سلامت بیمار اهمیت داده شود تا از عوارض جانبی جلوگیری شود. در نتیجه حتما نکات ایمنی استفاده از تیغ جراحی را رعایت کنید.
کلام آخر:
در استفاده از انواع تیغ جراحی لازم است به نکات ایمنی توجه کنید. همچنین تیم اجرایی شما و دستیاران باید کار با تیغ‌ها و روش نگهداری از آنها را فرار گرفته باشند تا به درستی تیغ مورد نظر را انتخاب کنید و از آن در صورت لزوم استفاده کنند. توجه داشته باشید که در فروشگاه تجهیزات پزشکی هاسپکسا می‌توانید به انواع تیغ جراحی دسترسی داشته باشید.
من رامین جابری هستم. عاشق نویسندگی
