تاثیر نمک بر فشار خون
تاثیر نمک بر فشار

تاثیر نمک بر فشار خون

نمک، چاشنی سفره‌ها و عنصری حیاتی برای بدن، در عین حال می‌تواند همچون زهر برای سلامتی مضر باشد. مصرف بیش از حد نمک، به خصوص انواع ناسالم آن، می‌تواند تا حد بسیار زیادی سلامت قلب و عروق به خطر بی‌اندازد و با افزایش فشار خون آسیب فراوانی به اندام‌های مختلف بدن وارد کند. بنابراین دانستن میزان تاثیر نمک بر فشار خون کمک بسیار زیادی در جلوگیری از این مشکلات می‌کند. 

همچنین در ادامه این متن قصد داریم شما را با انواع مختلف نمک و تاثیر هر یک از آن‌ها بر فشار خون بپردازیم. همچنین با دانستن تاثیر نمک در فشار خون بالا که شامل عوارض و مشکلات جسمی ناشی از آن است، از مصرف بیش از حد آن پرهیز خواهید کرد. با همراه ما باشید تا علاوه بر آشنایی با این موارد، از نحوه پیشگیری و کاهش فشار خون نیز مطلع شوید.

نمک چه تاثیری بر فشار خون دارد؟

مصرف زیاد نمک به افزایش فشار خون منجر می‌شود، زیرا سدیم موجود در نمک باعث افزایش حجم خون در عروق می‌شود. این فشار اضافی بر دیواره‌های عروق باعث بالا رفتن فشار خون می‌شود.

از اصلی‌ترین تاثیرات نمک بر فشار خون بالا در طولانی مدت، می‎توان به افزایش احتمال بروز بیماری‌های قلبی عروقی اشاره کرد. در ادامه به بررسی انواع مختلف نمک‌ها و تاثیر هر یک بر فشار خون خواهیم پرداخت.

تاثیرات نمک بر فشار خون

همانطور که پیشتر اشاره شد، نمک معمولی آسیب فراوانی به بدن وارد می‌کند. این ماده غذایی به واسطه تاثیر مخربی که بر فضای داخلی رگ‌ها می‎گذارد، نسبت به انواع دیگر نمک‌ها بسیار مضر است و مصرف آن بایستی تا حد امکان محدود شود.

تاثیر نمک دریا بر فشار خون

نمک دریا، مانند نمک معمولی، حاوی سدیم است و مصرف زیاد آن نیز می‌تواند به افزایش فشار خون منجر شود. هرچند برخی معتقدند نمک دریا به دلیل داشتن مواد معدنی اضافی سالم‌تر است، اما از نظر اثر نمک بر فشار خون تفاوت قابل توجهی با نمک معمولی سفره ندارد و باید در مصرف آن احتیاط کرد. البته مواد معدنی موجود در آن باعث می‌شود مصرف آن بسیار مناسب‌تر از موارد دیگر باشد.

تاثیر نمک صورتی بر فشار خون

نمک صورتی هیمالیا نیز حاوی سدیم است و مصرف زیاد آن می‌تواند فشار خون را بالا ببرد. این نوع نمک ممکن است دارای مواد معدنی بیشتری باشد، اما این مواد معدنی تاثیر معناداری بر کاهش اثرات منفی سدیم بر فشار خون ندارند. بنابراین، مصرف کنترل شده آن توصیه می‌شود.

تاثیر نمک پتاسیم بر فشار خون

نمک پتاسیم، یا پتاسیم کلراید، می‌تواند جایگزین سالم‌تری برای نمک معمولی باشد. پتاسیم به تعادل سدیم در بدن کمک می‌کند و می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند. با این حال، افرادی که مشکلات کلیوی دارند باید در مصرف آن احتیاط کنند. بنابراین علیرغم عوارض منفی و تاثیر نمک بر فشار خون بالا نمک صورتی نسبت به انواع دیگر نمک‌ها بسیار مفیدتر است.

تاثیر نمک روی بر فشار خون

نمک روی (زینک کلراید) به طور مستقیم بر فشار خون تاثیر ندارد و به عنوان یک منبع معدنی مورد استفاده قرار می‌گیرد. زینک برای تقویت سیستم ایمنی و بهبود سلامتی عمومی مفید است، اما مصرف آن به تنهایی تاثیری بر کاهش یا افزایش فشار خون ندارد. بنابراین نمی‌توان این ماده را به عنوان یکی از مواد غذایی مضر برای فشار خون بالا معرفی کرد.

تاثیر نمک بر فشار خون

نمک فشار خون را بالا میبرد یا پایین؟

در بررسی تاثیر نمک بر فشار خون باید بدانید که نمک فشار خون را بالا می‌برد. مصرف زیاد این ماده، یکی از مهم‌ترین عوامل قابل کنترل افزایش فشار خون است. ممکن است بسیاری از افراد با این پرسش که علت نوسان فشار خون چیست؟، مواجه شوند؛ در این هنگام لازم است بدانید که وقتی گفته می‌شود یک ماده غذایی فشار خون را بالا می‌برد یا پایین می‌آورد، منظور تأثیر آن ماده بر فشار خون در بدن است.

فشار خون به نیرویی گفته می‌شود که خون به دیواره رگ‌ها وارد می‌کند. فشار خون بالا زمانی اتفاق می‌افتد که نیروی وارد شده به دیواره رگ‌ها به طور مداوم بالاتر از حد نرمال باشد. در حالی که فشار خون پایین  زمانی اتفاق می‌افتد که نیروی وارد شده به دیواره رگ‌ها به طور مداوم پایین‌تر از حد نرمال باشد.

عوارض فشار خون بالا

فشار خون بالا که به عنوان قاتل خاموش نیز شناخته می‌شود، معمولاً هیچ علامت قابل توجهی ندارد، اما می‌تواند عواقب جدی برای سلامتی شما در دراز مدت داشته باشد. در ادامه به معرفی برخی از مهم‌ترین عوارض داشتن فشار خون بالا در طولانی مدت خواهیم پرداخت. 

پس از دانستن این موارد بهتر است بیش از پیش برای کاهش حجم نمک در وعده‌های غذایی خود تلاش کنید. شما همچنین می‌توانید با خرید فشارسنج به صورت منظم فشار خون خود را مورد بررسی قرار دهید تا از بدخیم شدن برخی از عوارض ذکر شده جلوگیری کنید.

بیماری‌های قلبی عروقی

فشار خون بالا از جمله عوامل خطر برای بروز بیماری‌های قلبی عروقی محسوب می‌شود. افزایش فشار خون باعث آسیب دیدن دیواره‌های عروق خونی می‌شود، که این وضعیت می‌تواند منجر به حمله قلبی، سکته مغزی، نارسایی قلبی، آنوریسم عروق خونی شود. 

مصرف بیش از حد نمک می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود و در نتیجه، خطر ابتلا به این بیماری‌های قلبی و عروقی را افزایش دهد. بنابراین ضمن دانستن تاثیر نمک بر افزایش فشار خون بهتر است تا حد ممکن مصرف این ماده غذایی مضر را کم کنید.

بیماری‌های کلیوی

فشار خون بالا همچنین یکی از عوامل اصلی برای بروز بیماری‌های کلیوی است. به طوری که فشار خون بالا می‌تواند به رگ‌های خونی کلیه‌ها آسیب برساند و جریان خون به کلیه‌ها را کاهش دهد. همچنین این مرض می‌تواند فشار مضاعفی به گلومرول‌ها، (واحدهای فیلتر کننده در کلیه‌ها) وارد کند و به آن‌ها آسیب برساند. با گذشت زمان، آسیب به رگ‌ها و گلومرول‌ها می‌تواند منجر به از دست دادن تدریجی عملکرد کلیه شود. 

فشار خون بالا  حتی می‌تواند باعث نارسایی کلیه شود که یک بیماری تهدید کننده زندگی است. افراد مبتلا به فشار خون بالا  در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آلبومینوری (وجود پروتئین در ادرار) نیز هستند که نشان دهنده آسیب کلیوی است.

اثر نمک بر فشار خون

آسیب به چشم

فشار خون بالا، به عنوان یکی از عوارض جانبی مصرف بیش از حد نمک، می‌تواند به مرور زمان به سلامت چشم‌ها آسیب برساند. این بیماری، رگ‌های خونی ظریف چشم را تحت فشار قرار می‌دهد و می‌تواند به آن‌ها آسیب برساند. این بیماری همچنین باعث آسیب شدید به شبکیه، (لایه‌ای حساس در پشت چشم که نور را به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل می‌کند که مغز آن‌ها را به عنوان تصاویر تفسیر می‌کند) نیز می‌شود. 

آسیب به رگ‌های خونی شبکیه می‌تواند جریان خون را به این بافت ظریف کاهش دهد و منجر به آسیب سلولی شود. به علاوه، این آسیب می‌تواند به بیماری‌های چشمی مختلفی مانند رتینوپاتی فشار خون بالا، ماکولا دژنراسیون وابسته به سن و گلوکوم منجر شود.

آسیب مغزی

داشتن فشار خون بالا برای طولانی مدت، که یکی از اصلی‌ترین دلایل بروز آن مصرف بیش از حد نمک است، می‌تواند به مرور زمان به مغز آسیب برساند. فشار خون بالا، رگ‌های خونی ظریف مغز را تحت فشار قرار می‌دهد و می‌تواند به آن‌ها آسیب برساند. این آسیب می‌تواند جریان خون به مغز را کاهش دهد تا در نهایت به سلول‌های مغزی اکسیژن و مواد مغذی کافی نرسد. 

مرگ سلولی در مغز می‌تواند منجر به زوال عقل، مشکلات حافظه، سکته مغزی و سایر مشکلات عصبی شود. این آسیب معمولاً با علائمی همچون سردردهای خفیف تا شدید، سرگیجه، مشکلات حافظه و تمرکز، کاهش توانایی‌های ذهنی و تغییرات خلقی همراه است.

بیماری‌های عروقی محیطی

علاوه بر موارد ذکر شده، داشتن فشار خون بالا می‌تواند به مرور زمان به عروق خونی در سراسر بدن، از جمله پاها آسیب برساند. فشار خون بالا به رگ‌های خونی، از جمله رگ‌های پا، آسیب می‌رساند و باعث سفت‌تر و باریک شدن آن‌ها می‌شود. 

این امر جریان خون به پاها را کاهش می‌دهد و از رسین اکسیژن و مواد مغذی کافی به عضلات و بافت‌های پا جلوگیری می‌کند. کمبود اکسیژن و مواد مغذی می‌تواند منجر به درد، گرفتگی عضلات، سوزن سوزن شدن و بی حسی در پاها، به خصوص هنگام راه رفتن شود.

افزایش خطر ابتلا به دیابت

درست است که فشار خون بالا به طور مستقیم باعث دیابت نمی‌شود، اما می‌تواند خطر ابتلا به آن را به طور قابل توجهی افزایش دهد. این بیماری می‌تواند به رگ‌های خونی، به خصوص در لوزالمعده، جایی که انسولین تولید می‌شود، آسیب برساند.

این آسیب می‌تواند منجر به مقاومت سلول‌ها به انسولین شود، به این معنی که بدن به طور موثر از انسولین برای تنظیم قند خون استفاده نمی‌کند.

همچنین فشار خون بالا و چاقی، دو عامل خطر عمده برای دیابت نوع دو هستند. چاقی همچنین می‌تواند به مقاومت به انسولین کمک کند. فشار خون بالا می‌تواند التهاب مزمن را در بدن افزایش دهد، که به نوبه خود به مقاومت به انسولین و افزایش خطر ابتلا به دیابت کمک می‌کند.

افراد مبتلا به فشار خون بالا در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به پیش دیابت هستند؛ پیش دیابت وضعیتی است که در آن قند خون بالاتر از حد طبیعی است، اما به اندازه کافی برای تشخیص دیابت بالا نیست.

تاثیر نمک در فشار خون

پوکی استخوان

فشار خون بالا و پوکی استخوان دو بیماری شایع هستند که می‌توانند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشند. تحقیقات نشان داده است که ارتباط نزدیکی بین فشار خون بالا و افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان وجود دارد. مکانیسم‌های احتمالی این ارتباط از آسیب به رگ‌های خونی شروع می‌شود و سپس با تاثیر بر سلول‌های استخوانی و التهاب به بافت استخوان آسیب می‌زند.

به بیان بهتر، فشار خون بالا می‌تواند به رگ‌های خونی که به استخوان‌ها خون می‌رسانند آسیب برساند و این امر جریان خون به استخوان‌ها را کاهش می‌دهد. در ادامه این بیماری ممکن است بر فعالیت سلول‌های استخوانی که مسئول ساخت و بازسازی استخوان هستند، تاثیر منفی بگذارد.

روش‌های کاهش حجم نمک در وعده‌های غذایی

با آگاهی از تاثیر نمک روی فشار خون و دانستن عوارض این بیماری ممکن است بسیاری از افراد در صدد کاهش حجم این ماده در وعده‌های غذاییشان باشند. کاهش مصرف نمک، یکی از مهم‌ترین اقدامات برای کنترل فشار خون و حفظ سلامتی قلب و عروق است زیرا مصرف بیش از حد نمک اصلی‌ترین علت فشار خون است. با به کارگیری چند روش ساده می‌توانید به راحتی میزان نمک مصرفی خود را در وعده‌های غذایی کاهش دهید. در ادامه به برخی از بهترین روش‌ها اشاره خواهیم نمود.

انجام پخت و پز در خانه

آشپزی در خانه به شما این امکان را می‌دهد که کنترل کامل مواد و میزان نمک مصرفی خود را در دست داشته باشید. در هنگام آشپزی از نمک کم سدیم مانند نمک پتاسیم به جای نمک طعام استفاده کنید. همچنین به جای غذاهای آماده و فرآوری شده که معمولاً حاوی مقادیر زیادی نمک هستند، بهتر است غذای تازه بپزید. سعی کنید از سبزیجات و ادویه جات به جای نمک برای طعم دادن به غذا استفاده کنید.

خواندن برچسب های مواد غذایی

قبل از خرید مواد غذایی، برچسب‌های آن‌ها را به دقت مطالعه کنید و محتوای سدیم آن‌ها را بررسی کنید. بهتر است به دنبال محصولاتی باشید که سدیم آن‌ها کم یا بدون سدیم باشند.

اجتناب از غذاهای پر نمک

از غذاهای فرآوری شده مانند سوسیس، کالباس، کنسروها، سس‌ها و غذاهای آماده خودداری کنید. همچنین غذاهای رستورانی که معمولاً حاوی مقادیر زیادی نمک هستند را کمتر مصرف کنید و از خوردن تنقلات شور مانند چیپس، پفک و آجیل شور کاملاً خودداری کنید.

استفاده از طعم دهنده های جایگزین

به منظور کاهش مصرف نمک و سدیم و پایین آوردن فشار خون می‌توانید از سبزیجات تازه، ادویه جات و گیاهان برای طعم دادن به غذا به جای نمک استفاده کنید. همچنین می‌توانید از آبلیمو و سرکه برای اضافه کردن طعم ترش به غذا استفاده کنید.

فلفل قرمز، فلفل سیاه و سایر ادویه جات نی‌توانند برای طعم دادن به غذا مورد استفاده قرار بگیرند. بهتر است از سس‌های کم سدیم برای طعم دادن به سالاد و غذاها استفاده کنید. 

تدریجی عمل کنید

به منظور کاهش مصرف نمک، لازم نیست به صورت آنی آن را حذف کنید. کاهش مصرف نمک به طور ناگهانی ممکن است کمی دشوار باشد. بنابراین بهتر است به تدریج مصرف نمک خود را در طول زمان کاهش دهید و هر چند وقت یک بار به استفاده از تجهیزات پزشکی میزان فشار خون خود را مورد بررسی قرار دهید.

با جایگزینی نمک با طعم دهنده‌های جایگزین و کاهش مصرف غذاهای پر نمک می‌توانید به تدریج ذائقه خود را به طعم‌های کم نمک عادت دهید. 

تاثیر نمک بر فشار خون بالا

سوالات متداول

در ادامه بررسی تاثیر نمک در فشار خون به پاسخ برخی از سوالات متداول می‌پردازیم.

چرا نمک باعث فشار خون می‌شود؟

مصرف زیاد نمک می تواند منجر به جذب آب بیشتر توسط بدن و افزایش حجم خون شود. این امر فشار بیشتری به قلب وارد کرده و باعث افزایش فشار خون می گردد. فشار خون بالا در بلندمدت می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را افزایش دهد.

چه مقدار نمک خوراکی باید در طول روز مصرف کنیم؟

برای بزرگسالان، کمتر از 2300 میلی‌گرم (معادل 1 قاشق چایخوری سدیم) و برای افراد با شرایط خاص، کمتر از 1500 میلی‌گرم (معادل ½ قاشق چایخوری سدیم)

کدام نمک برای فشار خون مفید است؟

برخلاف باور عمومی، نمک دریا برای فشار خون مفیدتر از نمک معمولی نیست. هر دو نوع عمدتاً از سدیم کلرید تشکیل شده‌اند که عامل اصلی افزایش فشار خون است. تنها تفاوت قابل توجه آنها، وجود املاح و مواد معدنی مفید در نمک دریایی است که در نمک معمولی یافت نمی‌شوند.

سخن پایانی

نمک به عنوان عضوی جدایی ناپذیر از وعده‌های غذایی دارای مضرات فراوانی برای سلامتی بدن است. به همین علت دریافت اطلاعات در خصوص اینکه چه نوع نمکی فاقد اثر منفی بر روی فشار خون است، می‌تواند کمک بسیاری به افراد کند. 

در این مقاله ضمن بررسی انواع نمک‌ها، تاثیرات نمک بر فشار خون، به معرفی عوارض فشار خون بالا پرداخته ایم. همچنین به ارائه روش‌های مختلف برای کاهش مصرف نمک در وعده‌های غذایی پرداختیم. شما نیز می‌توانید با استفاده از تجهیزات پزشکی به بررسی میزان فشار خون خود بپردازید تا در صورت لزوم به کاهش نمک در وعده‌های غذایی بپردازید.