مواد غذایی مضر برای فشار خون بالا
فشار خون بالا که به عنوان هایپرتنشن (Hypertension) هم شناخته می‌شود، یکی از مشکلات رایج مردم است که اینروزها اغلب در مورد آن میشنویم. خبر خوب این است که شما می‌توانید با رژیم غذایی مناسب آن را کنترل کنید.
در اوایل دهه 1990، دانشمندان موسسه ملی قلب، ریه و خون در ایالت متحده آمریکا (NHLBI)، رژیم غذایی DASH را به طور خاص برای کمک به افراد در کنترل فشار خون طراحی کردند.
در این رژیم خاص به شما گفته می‌شود چه مواد غذایی را از برنامه غذایی خود حذف کنید و چه موادی را جایگزین کنید. برای مثال مواد شور را حذف کنید، میوه و سبزیجات را جایگزین کنید!
ما در این مقاله به سراغ مواد غذایی مضر برای فشار خون بالا رفتهایم، این مواد مضر را برای خانمهای باردار نیز بررسی کردهایم. در نهایت به شما خواهیم گفت که با چه غذاهایی می‌توانید فشار بالای خود را کنترل کنید.
چه مواد غذایی برای فشار خون بالا مضر است؟
فشار خون بالا یک دشمن پنهان برای سلامتی شما است، پایین آوردن فشار خون کار آسانی نیست، بنابراین بهتر است به آن آگاه باشید. چون اگر این بیماری را کنترل نکنید، میتواند دردسرهای زیادی برای شما ایجاد کند. یکی از راههای ساده برای کنترل فشار خون، این است که حواس شما به خوردن خوراکی های مضر برای فشار خون بالا باشد.
این مواد غذایی که در ادامه معرفی میکنیم دشمنان واقعی شما هستند، اما حتما شنیدید که میگویند دشمنت را نزدیک خودت نگه دار! بنابراین نیازی نیست آنها را به طور کامل حذف کنید، فقط بهتر است حواستان به میزان مصرف آنها باشد.
نمک و شوریجات
نمک یک چاشنی خوشمزه است که در صورت زیادهروی در مصرف روزانه آن، میتواند باعث بالا رفتن فشار خون شما شود.
اغلب متخصصان توصیه میکنند که نباید بیشتر از 6 گرم نمک در روز مصرف کنیم. (تقریبا یک قاشق چایخوری)
اما به این نکته توجه کنید؛ اغلب نمکی که شما در طول روز به بدن خود وارد میکنید در غذاهای فرآوری شده پنهان است. خوراکیهایی مانند چیپس، زیتون، سس، ترشی، گوشت‌های فرآوری شده مثل سوسیس و کالباس و حتی نان و غلات صبحانه نمک زیادی دارند.
- راهکار:
به برچسبهای مواد غذایی توجه کنید و تلاش کنید از گزینههایی با نمک کمتر انتخاب کنید. بهتر است غذای آماده، کنسروی و فراوری شده را کمتر استفاده کنید و برای درست کردن غذای خانگی از چاشنی های طعم دهنده دیگر به جای نمک بهره ببرید.
چربی و قند
شکر و چربی یکی از چندین غذای مضر برای فشار خون بالا هستند که شاید مستقیم روی فشار خون شما تاثیر ندارند، اما چون کالری بالایی دارند و باعث اضافه وزن شما میشوند، میتوانند زمینه ساز بیماری فشار خون نیز باشند.
- راهکار
بهترین راهکار این است که به جای تنقلات شور مانند چیپس و پفک، یا شیرینی جات مانند کیک و شکلات، میوه تازه یا خشک، آجیل غیر شور و تنقلات ارگانیک و خانگی بخورید. به طور کلی مراقب خرید شکر، روغن و مواد مضر از این گروه باشید. با این حال توصیه میکنیم به اینکه کدام میوه فشار خون را بالا میبرد؟ نیز آگاه باشید.
نیکوتین و کافئین
مصرف زیاد کافئین و نیکوتین چه به صورت قرص جویدنی یا توتون میتواند فشار خون را به طور موقت افزایش دهد. با اینحال اگر به طور مرتب عادت به نوشیدن قهوه یا کشیدن سیگار در روز داشته باشید و بدن شما به آن عادت داشته باشد، روی فشار خون تاثیری زیادی ندارد.
تاثیر این مواد بیشتر روی قلب است و در صورتی که کار پمپاژ خون را در قلب مشکل کنند، احتمالا فشار خون یکی از علائمی است که با آن روبرو خواهید شد.
نیکوتین رگ‌ها را تنگ میکند و قلب را مجبور به کار بیشتری برای پمپاژ خون میکند. این اتفاق منجر به افزایش فشار خون (Systolic یا نمایش عدد بالاتر) می‌شود.
تاثیر کافئین بر فشار خون کمی پیچیدهتر است و به عوامل مختلفی بستگی دارد. در افراد ناآشنا به کافئین، مصرف مقادیر متوسط (2 تا 3 فنجان قهوه) میتواند فشار خون را به طور موقت بالا ببرد، اما در افرادی که به نوشیدن آن عادت دارند، کافئین تاثیر قابل توجهی نخواهد داشت.
راهکار:
بیشتر از 4-5 فنجان قهوه یا چای در روز مصرف نکنید و یادتان باشد که کافئین تنها در قهوه یا چای نیست که میتواند به شما آسیب برساند، در مصرف نوشیدنیهای انرژیزا، شکلات و نوشابههای گازدار احتیاط کنید!
گوشت و چربی های اشباع
تا به امروز، شواهد علمی در مورد ارتباط بین مصرف گوشت قرمز و فشار خون بالا قطعی نشده است. برخی مطالعات نشان دادهاند که مصرف زیاد گوشت قرمز، بهویژه گوشت فرآوریشده، مانند سوسیس، کالباس، کوکتل و انواع گوشت‌های آماده که برای افزایش ماندگاری و طعم آنها، تحت فرآیندهای مختلفی مانند دودی کردن، نیمپز کردن، نمکسود کردن و یا اضافه کردن مواد نگهدارنده قرار میگیرند، میتواند خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش دهد.
اما به چرا گوشت قرمز و مواد مشابه آن، به عنوان مواد غذایی مضر فشار خون معرفی میشوند؟ آیا گوشت میتواند باعث و علت فشار خون باشد؟
در گوشت قرمز چربیهای اشباع شده فراوان است و سطح کلسترول LDL (چربی بد) خون را بالا میبرند. کلسترول LDL بالا به رگ‌ها آسیب میرساند و جریان خون را مختل میکن و در نهایت به افزایش فشار خون منجر می‌شود.
همچنین در سوسیس، کالباس و سایر فرآوردههای گوشتی حاوی مقادیر زیادی سدیم است و سدیم اضافی احتباس مایعات در بدن را افزایش میدهد و فشار خون را بالا میبرد.
گوشت قرمز منبع L-carnitine است که در بدن به اکسید نیتریک تبدیل می‌شود و به گشاد شدن رگ‌ها و کاهش فشار خون کمک میکند. با این حال، مطالعات نشان دادهاند که متابولیسم L-carnitine از گوشت قرمز ممکن است ترکیباتی را تولید کند که فشار خون را افزایش دهد.
مواد غذایی مضر برای فشار خون بالا در بارداری
طبق آمار جهانی حدود 7 تا 10 درصد از بارداریها تحت تاثیر ابتلا به فشار خون قرار میگیرند، که عاملی خطرناک برای مادر و جنین به حساب میآید. از عوارض ابتلا در این دوران، بیماری پره اکلامپسی (Pre-eclampsia)، زایمان زودرس، محدودیت رشد جنین و حتی زایمان سخت را در بر میگیرد.
با این حال، بهتر است بدانید که کدام مواد خوراکی مضر برای فشار خون بالا در دوران بارداری میتواند برای شما خطر ساز شود. البته بهتر است در این دوران با خرید فشارسنج به طور مرتب میزان فشار خون خود را بررسی کنید. این غذاها به شرح زیر هستند:
- غذاهای شور و پر سدیم مانند نمک به هر شکلی، غذاهای فرآوری شده و آماده که از مواد نگهدارنده در آن استفاده شده، و انواع چاشنیی ها مانند سس سویا، سس تند، سس گوجه فرنگی و ترشی، حاوی سدیم بالایی هستند.
- غذاهای پرچرب که با چربی های اشباع شده که در گوشت قرمز، لبنیات پرچرب و غذاهای فرآوری شده یافت میشوند و چربی های ترانس که در غذاهای سرخ شده، غذاهای فرآوری شده و برخی از مارگارینها یافت میشوند.
- کافئین موجود در هر نوع خوراکی
- انواع شیرین کننده های مصنوعی
- غذاهایی که سرشار از مونوسدیم گلوتامات (MSG) هستند. این خوراکی یک افزودنی رایج است که طعمی خوشایند به غذاها میدهد. این ماده را به طور طبیعی در خوردنی هایی مانند پنیر و گوجه فرنگی پیدا می‌شود و هم به صورت مصنوعی تولید میگردد.
این چاشنی در انواع غذاهای آسیایی، سسها، مرینیدها، سوپها و سرخ کردنیها، نودلها و غذاهای کنسروی، برخی از اسنکها و گوشت های گیاهی مانند توفو می‌توانید پیدا کنید.
چه غذایی برای فشار بالا مناسب است؟
فشار خون بالا را می توان از طریق تغییر سبک زندگی، از جمله داشتن رژیم غذایی سالمتر و فعالیت بدنی بیشتر، کنترل کرد. طبق تحقیقات انجام شده، این مواد غذایی اگر در رژیم غذایی شما قرار بگیرد، میتواند به کاهش فشار خون شما کمک کند.
- میوه ها: سیب، موز، پرتقال، گریپ فروت، کیوی و هندوانه
- سبزیجات: اسفناج، کلم پیچ، کلم بروکلی، هویج، چغندر و سیب زمینی شیرین
- غلات کامل: جو دوسر، برنج قهوه ای، نان گندم کامل و ماکارونی گندم کامل
- لبنیات کم چرب: شیر کم چرب، ماست کم چرب و پنیر کم چرب
- آجیل و دانه ها: بادام، گردو، بادام زمینی، تخمه آفتابگردان و بذر کتان
- حبوبات: لوبیا، عدس و نخود
- ماهی: ماهی قزل آلا، ساردین، ماهی تن و ماهی مرکب
- چربی های سالم: روغن زیتون، آووکادو و آجیل
رژیم غذایی برای فشار خون بالا
آیا میدانید کدام میوه ها فشار خون را پایین می آورند و چه غذاهایی میتواند به کنترل این بیماری کمک کند؟ اغلب یکی از نگرانیهای یک بیمار و اطرافیانش، به همین دو سوال که چه مفید است و چه مضر، خلاصه می‌شود!
شما برای غلبه بر این بیماری، نیاز به یک رژیم غذایی متناسب با آن را دارید. این رژیم غذایی مخصوص با نام DASH معروف است. این کلمه مخفف عبارت “Dietary Approaches to Stop Hypertension” به معنای رویکردهای غذایی برای متوقف کردن فشار خون بالا است.
رژیم DASH به طور خلاصه سرشار است از میوهها، سبزیجات، غلات کامل و لبنیات کمچرب. انواع چربیهای اشباع شده، کلسترول و سدیم در این رژیم ممنوع است. همچنین با برنامه غذایی خود پتاسیم، منیزیم و کلسیم را که همگی برای کنترل فشار خون شما مفید هستند را تامین میکند.
پخت و پز به سبک رژیم DASH
در این رژیم خبری از غذای مضر برای فشار خون نیست! برای پخت و پز از روشهایی مانند بخارپز کردن، آبپز کردن و کباب کردن استفاده میکنید. به جای نمک، از سبزیجات معطر و ادویهها برای طعم دادن به غذاها استفاده میکنید.
مصرف سسها و چاشنیهای شور و تمام مواد دارای مونوسدیم گلوتامات با محدودیت روبرو است. غذاها، در خانه آماده می‌شود و به صورت کنسروی یا فست فود خرید و مصرف نمیشود. چون لازم است کنترل بیشتری بر مواد تشکیل دهنده آنها داشته باشید.
در این رژیم شما یاد میگیرید به برچسبهای مواد غذایی مختلف حساس باشید و برای انتخاب سراغ گزینههای کم سدیم و کم چرب بروید.
آیا گرمیجات فشار خون را بالا میبرد؟
رابطه گرمیجات و فشار خون، موضوعی پیچیده و مورد بحث در طب سنتی و طب نوین است. در حالی که برخی منابع معتقدند مصرف بیش از حد گرمیجات میتواند فشار خون را افزایش دهد، مطالعات و نظرات دیگری نیز وجود دارد که این دیدگاه را به طور کامل تأیید نمیکنند.
اگر چه در طب سنتی ایرانی، گرمیجات به دستهای از غذاهایی با طبع گرم و خشک تقسیم میشوند که شامل مواردی مانند زنجبیل، دارچین، زعفران، فلفل، سیر، پیاز، بادمجان و خرما هستند.
اعتقاد بر این است که مصرف زیاد این مواد میتواند منجر به افزایش حرارت بدن، غلیظ شدن خون و در نهایت، بالا رفتن فشار خون یا حتی نوسان آن شود. آیا میدانید علت نوسان فشار خون چیست ؟
اما در تحقیقات علمی، برخی مطالعات نشان دادهاند که مصرف زیاد برخی گرمیجات مانند نمک، فلفل قرمز و کافئین میتواند به طور موقت فشار خون را افزایش دهد. با این حال، شواهد کافی برای اثبات اینکه مصرف کلی گرمیجات به طور مزمن بر فشار خون تاثیر منفی میگذارد، وجود ندارد.
برخی از گرمیجات مانند سیر، زنجبیل و دارچین میتوانند خواص ضد التهابی و آنتیاکسیدانی داشته باشند که به سلامت قلب و عروق کمک میکنند و در نتیجه ممکن است به طور غیرمستقیم در کنترل فشار خون نقش داشته باشند.
سخن پایانی
آنچه که اهمیت دارد؛ توجه به تعادل در مصرف مواد غذایی است. همانقدر که خوردن غذای مضر فشار خون بالا میتواند منجر به آسیب جدی به بدن شما شود. زیادهروی در مصرف هر نوع ماده غذایی، چه گرم و چه سرد، میتواند برای سلامتی مضر باشد. با داشتن یک رژیم غذایی اختصاصی و تجهیزات پزشکی مناسب در منزل می‌توانید بیماری فشار خون را کنترل کنید.
سلام خوشحالم که با شما آشنا شدم من کامران نوروزی ام. کارشناس ارشد تجهیزات پزشکی کنجکاو و عاشق نویسندگی داستان من دقیقا از زمانی شروع شد که با دنیای تجارت الکترونیک آشنا شدم از اون موقع تا حالا سعی کردم بهترین تجربه خرید و مشاوره آنلاین تجهیزات پزشکی رو به کاربران هاسپکسا منتقل کنم. و این داستان همچنان ادامه داره ….
